पान:महाबळेश्वर.djvu/113

विकिस्रोत कडून
हे पान प्रमाणित केलेले आहे.
( ७८ )



दोन जाती आहेत. त्यांपैकीं लहान जातीचीं फळे शेळीच्या लेंडयांसारखीं उन्हाळ्यांत जंगलांतून पसरलेली असतात, व दुसऱ्या मोठे जातीचीं गांवांत घरापुढें लाविलेली आहेत, त्यांची मात्र फळे देशी जांभळाच्या निदान गोतांतली असावी असें वाटतें. चविणी उर्फ रानकेळी आणि गांवकेळी यांत जेवढा फरक आहे तेवढाच येथील जांभळींत आणि मैदानांतील जांभळींत आहे. कोणत्याही वाटेनें हिंडावयास निघाले तरी, थोडयाशा पोरकटपणाच्या वृत्तीचें अवलंबन केलें असतां पाहिजे त्याला एकसारखें तोंड हालवीत जाण्यास व घोसावर घोस शोधून काढण्याच्या नादांत लागून करमणूक करून घेण्यास या जांभळीपासून अवश्य मदत होते. झाडांखालून तर या फळांचा अगदीं सडा पडलेला असतो.

 जांभळीसारखेच ' पिसा ’ या नांवाचें दुसरें एक भिकार झाड आहे. याची पानें अतिशय वीर्यवर्धक आणि वीर्यस्तंभक आहेत. याचे ओले पाल्याच्या रसाची भेंडीचे रसासारखी तार निघते. याकरितां याची ताजीं पानें खाल्ली असतां शरीर चांगलें बनतें. याचीं