________________
अध्याय सतरावा जाण । प्रतिपालन स्त्रियेचें ॥४४॥ या नांव गा अकामता । उद्धवा जाण तत्त्वतां । है चौथी लक्षणता । ऐक आतां अकोधू ॥४५॥ जेथ कामाचा आदरू नाहीं । तेथ क्रोधाचें न चले काहीं । जेपी आकाशाचे ठायीं। न रुपती पाही निजशस्त्रे ॥ ४६॥ जरी वीज जाहलें गोमेटें । तरी भूमीवीण अकुर न फुटे । तैसे कामावाचूनि कोठे । क्रोध उद्भटें न बाढे ॥४७॥ एवं कामाची जे बोळेवण । तेचि क्रोधाचीही जाणे । जैसे गरोदेरीचे मरण । करी निर्दळण गर्भाचे ॥४८॥ शिर तुटलिया पाठी । हस्तपादादिक्रिया नुठी। काम निमालियापाठी । निमाली गोठी क्रोधाची ॥४९॥ जेथ काम क्रोध नाही । तेथ लोभ उठी कोणे ठायीं । तळवटी नसता भुयी। वृक्ष काही वाढेना ॥२५०॥ शीस वोडिलें . सकेशी" । तेथ राहूं न शके ऊ जैसी । तेवीं गेलिया कामक्रोधांसी । वस्ती लोभासी असेना ॥ ५१॥ जेवीं का भ्रताराचे मरण । घेऊनि जाये अहेवपण । तेवीं कामक्रोधेवीण । लोभलक्षण असेना ।। ५२॥ या नाव निर्लोभता । सत्य जाण सर्वथा । क्रोधलोभाते वाढविता । जाण तत्वता कामचि ।। ५३ ।। जेथ कामाचे अपूर्ण काज । तेथ क्रोधाचे खवळे तेज । जेव्हा कामाचे पूर्ण निज । तेव्हा नाचे भोज लोभाचे ॥५४॥ जेवीं दीपाची दीपकला। ते सधे वागवी तेजकाजळां । तेवीं क्रोधलोभांचा सोहळा | कामाजवळा सतत ॥ ५५ ॥ जेवी का शारियो शीत । घामज्वरासमवेत । तेवीं क्रोधलोमयुक्त । जाण निश्चित कामचि ।। ५६ ।। जेथ कामाचा नाहीं पाएँ । तोचि क्रोधलोमांचा त्यागू । हा समूळ उपौवो चागू । स्वयें श्रीरगू बोलिला ॥ ५७ ॥ एवं कामत्यागें सर्वथा । त्यागू पावे क्रोधलोभता । भूतासी जे प्रियत्वे हितता । ऐक तत्त्वता सागेन ॥ ५८ ॥ जैशी शक्ति आपणासी । तैसे प्रिय करावे भूतासी । अगत्य विचं, ज्याचा ज्यासी । ते ते त्यासी अवि ॥ ५९॥ अन्न वस्त्र दान मान । पोटींच्या कळवळ्याने जाण । करावे भूती प्रियाचरण । हा स्वधर्म जाण सर्वांचा ॥ २६० ॥ ऐसे प्रिय करावे भूता । जे परिपीकी ये त्याच्या हिता! जेणे प्रियवा उपजे वाधकता । तें सर्वथा न करावें ॥ ६१ ॥ भूतप्रिय हितकारी । एसा जो पुरुप ससारी । मी भगत त्याच्या घरी । सवे हित करी सवेदा ॥१२॥ त्याच्या अशुभाची होळी । भूतहितप्रियमेळी । मी स्वयें करी वनमाळी । तेचि काळी तत्त्वता ॥ ६३ ॥ जो सनावे सत्य साचार । भूतासी हितत्वे प्रियकर । त्यासी मी भूतात्मा श्रीधर । करी ससार सुखरूप ॥ ६४ ॥ अहिंसादि सप्सलक्षण । हा सर्वाचा स्वधर्म जाण । सर्वाश्रम सर्व वर्ण । त्यासी मुख्यत्वे जाण हा धर्म ॥६५॥ चतुर्वर्णस्वभावप्रकृती । वर्णवाद्याची लक्षणस्थिती । सर्व वर्णाची स्वधर्मगती । ते म्या तुजप्रती सागीतली॥६६॥ यावरी आश्रमस्वधर्मता । तुज मी सागेन आता । उद्धवा ऐक गा तत्त्वता । प्रथमता ब्रह्मचर्य ॥ ६७ ॥ ब्रह्मचर्य द्विविध जाण । एकाचे नैष्ठिय सपूर्ण । १ विषयपराहाखता २ चागलें ३ बाडेना, चाहिजे ४ रवानगी काम दवडिला को त्यावरोवर शोधही गेला. ५ गभार स्त्रीचं ६ हातापायांच चलनवला ७ सपली गोष्टी जमीन १० बोर ११ केमासकट १२ सौभाग्य ११ सोंग १४ दिव्याची ज्योत १५ गापर शाहरा येतो, घडकी भरते तेव्हाच हाँव १६ गरज १५ उपाय १८ प्राणिमानाला १९ ड, जरूरी २० सर्व जीवाना प्रिय असे वागाव २१ हा सर्व लोकांचा साक्षिक धर्म आहे २२ परिणामी ०३ चार वर्णाहुन इतर जे त्याची २४ दोन प्रकारच, २५ एकीटपणा
