________________
अध्याय नववा. २१७ त्याहोनि हीन । 'ते' विवेचन परियेसीं ।। ५९ ।। पशुसी हाणिल्या लाथा । द्वेप न धरी सर्वथा । मनुष्यासी 'तूं' ह्मणतां । जीवधाता प्रवर्ते ॥ ३६० ॥ पशूसी लोभ नाही सग्रेहता। एक आहार होय भक्षिता । मग उरलिया अर्थी । त्यागी सर्वथा तत्काल ॥ ६१॥ मनुष्याचे लोमिटपण । गाठी असल्या कोटि धन ! पोटा न खाय आपण । माँ त्यागिता प्राण त्यजील ।। ६२॥ सायंप्रातर चिता । पशूसी नाही सर्वथा ।मनुष्याची चिंता पाहता। जन्मशता न राहे ।। ६३ ।। अमित धन असतां गाठीं । चिंता अनिवार मोटी । नाथिलैंचि भय घे पोटी । अविश्वासी सृष्टी नरदेहीं ॥ ६४ ॥ जरी मरों टेंकले शरीर । तरी व्यवहारी सावी वृत्तिक्षेत्र । पायां शोधोनि वाधी घर । पुत्रपौत्र नादावया ॥६५॥ ऐसी दुस्तर चिंता । पशूसी नाही सर्वथा । आता मैथुनाची कथा । ऐक तत्त्वता सागेन ॥६६॥ पशूसी ऋतुकाळी मैथुन । मग स्त्रियेसी नातळे आपण । पुरुषासी नित्य स्त्रीसेवन । गरोदरही जाण न सोडी ।। ६७ ॥ काम क्रोध सलोभता । चिंता निंदा अतिगर्वता । हैं मनुष्याचेचि माथा । पशूसी सर्वथा असेना ॥ ६८ ॥ न साधिता आत्मज्ञान । केवळ जे विषयी जन । ते श्वानसूकरापरीस हीन । माणुसपण त्या नाही ।। ६९ ॥ विषयाचे जे सुख जाण । ते स्वर्गी नरकी समान । जे इहलोकी भोगी श्वान । तें स्वर्गी जाण इंद्रासी ।। ३७० ॥ मनुष्यदेहावाचोनी । पशुपक्ष्यादि नाना योनी । त्या विषयभोगालागोनी । विषयच्छेदनी नरदेह ।। ७१ ॥ तो नरदेह कैसेनी जोडे । ते प्राप्तीचे कठिण गोडे । ते सांगेन तुज पुढे । परिस निचोड़ें विभागु ॥ ७२ ॥ अत्यंत सुकृते स्वर्गा चढे । अत्यंत पा अधोगती घडे । पापपुण्य निःशेप झडे । ते आतूडे निजमुक्ति ॥ ७३ ॥ ज पापपुण्य समा. न समी । तें मनुष्यदेह आक्रमी । जन्म पावे कर्मभूमी । आश्रमधौं सुमेधी ॥ ७४ ॥ सोक्ष मनुष्यदेह जोडे। ऐसे करिता तंव न घडे । अवचट हाता चढे । भाग्य चोख. जयाचें ॥७५ ॥ मोलें अनर्थ्य रलें येती । तैमा चितामणी न ये हाती । तेनी बहुत योनिये जन्म होती । परी मनुष्यदेहप्राप्ती दुर्लभ ।। ७६ ॥ ऐसा नरदेह पावोनि देख । जो न साधीचि ब्रह्मसुख । तो जनामाजी परम मूर्स । विश्वासघातक देवाचा ॥ ७७॥ निजात्मप्राप्तीलागोनी । देवें केली मनुष्ययोनी । तो देवाचा विश्वास बुडवूनी । विषयसेवन निपतन ॥ ७८ ॥ होतें पितरांचे मनोगत । पुत्र होईल हरिभक्त । कुळ उद्धरील समस्त । विषयी प्रतिहत ते केले ॥ ७९ ॥ हो कां सकळ भाग्याचे फळ । मनुष्यदेह गा केवळ । ते करावया सफळ । चैराग्य अढळ म्या केले ।। ३८०॥ एष सजातवैराग्यो विज्ञानालोक आत्मनि । विचरामि महीमेता मुत्त समोऽनहरि ॥३०॥ देहो निजात्मसाधनी साधक | तोचि विषयभोगी वाधक ऐसें हें देखोनिया देख । केलें निष्टंक वैराग्य ॥८॥ त्या वैराग्याचेनि व गुरुकृपावचनमेळे । विषय इंद्रियाचे पाळे। एकेचि वेळे विभौडिले ॥ ८२| अविद्या जंव घ्यावी जीव । तव अविद्या येणे नावें।मागे मी विद्य १ ते विषचना २ सांठा करून देवण्याचा ३ पदरौं ४ मग ५ सरेल, सोटेंच ६ वतन, शेतमाली धारे ७ पटकट पाया रचा ८ स्पश करीत नाहीं ९ गभार श्री १० मनुष्यपण ११ विपयपासना तोढन टाकण्याकरिता १२ फार पटिण १३ निश्चयाग १४ भत्सत पुप्याने खग मिळतो, असत पापान नरस मिळतो, पापपुष्य न झाले साजे परदेह मिळतो, व पुण्यपाप नि शेप झाई हापजे मोक्ष मिस्तो १५ पापती १६ रामसमान १५ मृत्युटी १८ दुधिवत १९सास २० मारमातू २१ भापगबध पात २२ मारले २३ निश्या २४ समुदाय २५मोमाखले.' पमा २० । म
