(३५)
हिन्दूच्या प्राचीन वसाहती.
झाला नव्हता, तेथे स्पेन व अमेरिका वगैरे ख्रिस्ती राष्ट्रांनी आपले वर्चस्व
स्थापिलें. तरी देखील 'वाली' नामक एका बेटांत एक हिंदु राजा
अद्याप राज्य करीत आहे !
ह्या सर्व वसाहतींमधून हिंदु आणि बौद्ध लोक सुखाने रहात असत.
पुढे हिंदुधर्मीयांना उतरती कळा लागली. तरीही अद्याप अनेक हिंदु
मंदिरें व त्यांचे अवशेष दृष्टीला पडतात. कित्येक लोकांनी मुसलमानी धर्म
स्वीकारला आहे, तरीसुद्धा हिंदूंचा आद्य काव्यग्रंथ 'रामायण' ते पूज्य
मानिताव ! तिकडील कांही लोक अद्याप हनुमंताची पूजा करितात.
बँकोक येथील एका बुद्ध मंदिराचे दरवाजावर चांदीमध्ये सुन्दर खोदकाम
करून रामायणांतील अनेक देखाव्यांचें चित्रण केलें आहे. ह्या प्रदेशांतील
सण, उत्सव, नाटकें व नृत्यकला ( वाली ) ह्यांमध्ये कोठेही पहा, हिंदु
संस्कृतीचा उत्तम ठसा उमटलेला दिसतो.
निरनिराळ्या द्वीपांतील हिंदुलोकांच्या वसाहतींच्या शेकडो वर्षांच्या
इतिहासाविषयी वर दिलेली ही माहिती म्हणजे 'दर्या में खसखस ' होय !
अशाच अनेक वसाहती आमच्या पूर्वजांनी पश्चिमेकडील कित्येक देशांतून
केल्या होत्या, असें भाषा-साम्यावरून व प्राचीन अवशेषांवरून आजचे
अनेक हिंदु विद्वान् सिद्ध करीत आहेत.