कैद्यांना पाठवि-
ण्या कडे त्यांचा
उपयोग.
कैदी पाठविण्यासाठी म्हणूनच प्रथ-
मतः स्थापिल्या होत्या.
वास्त-विक प्रकार असा दिसतो कीं, इतर ब्रिटिश वसाहतींना
व विशेषेकरून वेस्त इंदीज बेटांना मजुरांचा पुरवठा ह्या
कैद्यांपासूनच झालेला आहे. कैद्यांकरितां वसाहती स्थाप-
ण्याची किंवा पूर्वी स्थापिलेल्या अशा प्रकारच्या वसा-
हतींस कैदी पाठविण्याची वहिवाट आतां इंग्लिशांनीं बंद
केली आहे. तथापि त्यांचे शेजारी जे फ्रेंच ते अद्यापि
अशा प्रकारच्या वसाहतींस महत्त्व देतात, व त्यांच्या
पासिफिक महासागरांतील बेटांत ते कैदी पाठवितात,
हें लक्षांत ठेवण्यासारखे आहे. फ्रेंच लोकांनी आपल्या
शेजारीं वसाहती करूं नयेत, अशाविषयीं आस्त्रेलि-
यातील लोकांच्या नेहमीं तक्रारी असतात. फ्रेंच लोक
आपल्या त्या वसाहतींत पै.दी पाठवितात, हे त्या तक्रा-
रींना एक कारण आहे.
धर्मसंबंधावरून किंवा राजकीयसं-
बंधावरून हद्दपार केलेल्या लोकांस राह-
उयास जागा, हा त्या स्थापण्यापासून दुसरा उप-
योग आहे. रोमन क्याथलिक लोकांनी मेरीलंद येथें
हद्दपार केलेल्या
व प्यूरिटन लोकांनी न्यू इंग्लंद
लोकांस राहण्यास
त्यांचा उपयोग.
स्तेत येथें स्थापिलेल्या वसाहती
अशा प्रकारच्या होत. वास्तविकपणें हा उपयोग आतां
अगदींच राहिला नाहीं. ऐरिश लोकांसंबंधानें मात्र ही
