पान:शोध अकराव्या दिशेचा.pdf/६३

विकिस्रोत कडून
हे पान प्रमाणित केलेले आहे.

या कार्यकर्त्याशी तिने चार वर्षापूर्वी केलेले लग्न गाजले. मंगेशला सरकारी रूग्णालयात लॅब टेक्निशियनची प्रयोगशाळेत रूग्णांचे रक्त, लघवी वगैरेची तपासणी करणाऱ्या टेक्निशियनची नोकरी होती. मंगेश ब्राम्हण समाजाचा तर अनीता दलित... चर्मकार समाजाची. घरून विरोध झाला. तो होतच असतो. अनिताला दोन वर्षांनी जुळे मुलगे झाले. त्यांना सांभाळून युक्रान्दचे काम ती धडाडीने करी. मुलींचा 'स्वयंवादिनी' गट तिने जमा केला होता. त्याच्या वतीने विविध विषयांवर चर्चा, 'भूमी' हे हस्तलिखीत दर महिन्याला काढणे, ग्रामीण भागातील मुलींना शिक्षण देण्यासाठी पालकांशी बोलणे अशी कामे ती करी. शिवाय मुलामुलींसाठी वाचनालय, अभ्यासमंडळे चालवले जात. या सर्व कामांचे संयोजन अनीता करीत असे. अनीताला जुळी मुले झाली तेव्हा ती खूप निराश झाली. तिला लेकी हव्या होत्या. अनीता जन्मली तेव्हा तिच्या वडिलांनी तिला मुलगी म्हणून शेतात पुरले होते. कारण ही पाचवी कन्या. पण सुनेचे दुःख पाहून आजोबांनी पुरलेल्या नातीला, अनीताला बाहेर काढले. तिची जबाबदारी घेतली. ती बी.एस्सी. झाली. दयानंद कॉलेजात प्रयोगशाळा सहाय्यक - डेमॉस्ट्रेटर म्हणून नोकरीही मिळाली. ती युक्रान्दची सह कार्यवाह म्हणून तिला पकडून नेल्याचा निरोप आला होता.
 अनूला गेल्या पाच सहा वर्षातले भूईनळ्यातून उडणाऱ्या अग्निफुलासारखे पेटलेले, तरीही मनाला ताजवा देणारे, तृप्ती देणारे तळपते दिवस…प्रसंग आठवले. त्यावेळी तिला क्षणभर वाटे, की फेकून द्यावे नोकरीचे लोढणे. श्रीनाथच्या जोडीने, सामान्य माणसांना फसवणाऱ्या, लुबाडणाऱ्यां विरूध्दच्या लढ्यात आपणही बेभानपणे सामील व्हावे. पण अशावेळी रोजच्या भाकरीची आपणहून घेतलेली जबाबदारी, जनक....इरा यांचे मासूम हसरे डोळे आठवत. आणि मग अवकाशात उडणारा पतंग वेगाने जमिनीवर येई.

 ....गोपाळ नायडू या जंगल खात्याच्या दुय्यम अधिकाऱ्याला श्रीनाथ, अशोक, अण्णा सेवादल युक्रांदच्या कार्यकत्यांनी गाढवावर बसवले होते. तोंडाला काळे फासून धिंड काढली होती. कारणच तसे होते. त्यांत अखिलभारतीय विद्यार्थी परिषदेचे सुधीर, बन्सीधर, विनोद ही मुलेही सहभागी झाली होती. झाले ते असे. समाधीजवळचा बुट्टेनाथ डोंगर दगडगोट्यांनी भरलेला. झाडेही परिसरात तुरळकच. तिथल्या डोंगरात गावातील वडार समाज दगड फोडायला जात असे. गोपाल नायडू पोलिसात कळवीन अशी भिती घालून त्यांच्याकडून कायम पैसे उकळीत असे. एक


शोध अकराव्या दिशेचा / ६३