तो गावातील मित्रांसोबत हिंडून आला की दारातच नानी हटकत असे.
"शिऱ्या, देवळीतलं गोमुतर अंगावर शिंतडून घ्ये. आन् मंग घरात ये." आणि आंधळ्या नानीसाठी तो तिची आज्ञा पाळित असे.
घरात श्रीनाथचे ताट तांब्या वाटी वेगळे होते. नववीत असल्यापासून नानीने हा फतवा काढला होता. घरात कडक सोवळ ओवळ नानी … आजी असेपर्यंत होत. मग हळू हळू कमी होत गेलं. तो नववीत असताना साधू गुरुजींनी 'आनंदभुवन' अगदी रंगून शिकवलं होत. तर ग.धों. गुरुजींनी मार्क्सचा सिध्दांत घोटून घोटून डोक्यात भरवला होता. पाटणकर गुरुजी 'बहिष्कृत भारत' या ग्रंथातील धडा शिकवतांना दलित समाजाची दुःखे समोर उभी करीत. किंबहुने गुरुजी साने गुरुजींच्या 'भारतीय संस्कृती' या पुस्तकातील एकेक पाठ मुलांना शाळा सुटल्यावर शिकवीत. या तासाला मात्र मुल दांडी मारीत नसत.
श्रीनाथ परजातीच्या मुलांबरोबर जेवतो खातो हे सर्वांना माहित होते. वडिल विरोध करीत नसत. मोठा भाऊ श्रीकांत कॉलेजच्या पहिल्या वर्षाला नापास झाला. तो घरी बसला व शेतात गुंतला. पण जमीन कोरडवाहू, आषाढ बरसला तर तीळ, मूग, उडीद, हलकी जवार हाती येईल. घरातच बारकेसे दुकान टाकले होते ते वडिल पहात. श्रीकांत मोठा. धाकटा श्रीनाथ. तो मॅट्रीक नंतर पुण्यातच राहिला. धाकटा आणि हुशार. त्यामुळे घरची मंडळी त्याचा शब्द खाली पडू देत नसत. कॉलेजमध्ये मित्र त्याला चिडवत असत.
"शिऱ्या लेका तू मड्डुभाई. पै पै जोडणारा, उद्या गावाकडच्या दुकानावर लोडाला टेकून बसणार नि आण्यानाण्यात बुडून जाणार. लेका त्या अनू पाठकवर कशाला रे लाईन मारतोस? तीही तुझ्या मागे मागे. तिला महागात पडेल बेट्या.' चंदू कधी गंभीरपणे छेडी.
"बेट्या मी कोरड्या ठण्णं दुष्काळी, मागास भागातला. हजामतीला पाणी मिळायची मारामार. यार मी पुण्यात येऊन शिकलो नसतो. 'सयुस' नि सेवादलाची ओळख झाली नसती आणि राज्यशास्त्र व अर्थशास्त्राचा अभ्यास केला नसता, तर नक्कीच लोडाला टेकून पैसा पैसा जोडला असता.
… हे खरंच की मला अनू खूप आवडते. तिचे खळी पाडित हसणारे गुबरे गाल. लांब सडक केस आणि गोरा रंग खूप मोह घालतो पण… ती कशी येणार माझ्या गावंढ्या गावात. पारंपरिक रिवाजात बुडलेलं माझ घर… त्यात ती कशी सामावणार? चंदू, सध्यातरी मी 'दूरस्थ प्रेमिक आहे'." श्रीनाथचे हे उत्तर चंदू, परागला पाठ झाले होते.
