पान:शिल्पकार चरित्रकोश - खंड ४ - न्यायपालिका, प्रशासन, संरक्षण.pdf/४३०

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले नाही

ग । संरक्षण खंड गोखले, भूषण नीळकंठ भावे शाळा (आताची विमलाबाई गरवारे विद्यालय) येथे झाले. पुढील शिक्षणासाठी त्यांनी फर्गसन महाविद्यालयात प्रवेश घेतला. त्याच वेळी म्हणजे १९६२मध्ये भारत आणि चीनमध्ये युद्ध झाले. या युद्धाचा परिणाम म्हणजे त्या वेळच्या तरुण पिढीतील बहुतेक तरुणांनी सैन्यात जाऊन देशसेवा करण्याचे ठरवले. भूषण गोखले आणि त्यांचे मोठे बंधू वैभव हेही या पिढीतलेच. पैकी भूषण गोखले यांनी वायुसेनेत, तर त्यांच्या बंधूंनी भूसेनेत दाखल व्हायचे ठरवले. गोखले यांनी १९६४मध्ये राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनी (एन.डी.ए.) मध्ये प्रवेश घेतला. भारतीय वायुसेनेत ते जून १९६८मध्ये दाखल झाले. लढाऊ विभागामध्ये (फायटर स्ट्रीम) त्यांची नियुक्ती झाली. भारत पाकिस्तान दरम्यान १९७१मध्ये झालेल्या युद्धात फ्लाइंग ऑफिसर गोखले यांच्याकडे हंटर या लढाऊ विमानाची जबाबदारी होती. १९७३ मध्ये भूषण गोखले यांनी फ्लाईंग इन्स्ट्रक्टर अभ्यासक्रम पूर्ण केला. नंतरच्या काळात हवाई प्रशिक्षणाचे आणि लढाऊ विमानांचे नेतृत्व करण्याचे कार्य त्यांनी केले. देशाच्या वायुसेनेतील युद्धनीति विकसित करण्याच्या कामी ते रुजू होते. वायुसेनेमार्फत इराक आणि इजिप्त या देशांतही ते कार्यरत होते. इराकमध्ये १९७७ ते १९७९ या कालावधीत ते उड्डाण प्रशिक्षक होते. ऐंशीच्या दशकात सोव्हिएट रशिया येथे प्रशिक्षण झाल्यानंतर हलवाडा एअर फोर्स तळावर २२१ स्क्वॉड्रनमध्ये त्यांची मिग २३ विमानावर नियुक्ती झाली. त्याच दरम्यान लायन्स स्क्वॉड्रन ही एकतिसावी स्क्वॉड्रन जोधपूरवरून हलवाडा तळावर दाखल करण्याचा निर्णय वायुसेनेतर्फे घेण्यात आला. विंग कमांडर एम.एस.ग्रेवाल यांच्या नेतृत्वाखाली स्थापन करण्यात आलेल्यास या स्क्वॉड्रनमध्ये फ्लाइट कमांडर म्हणून गोखले यांची निवड झाली. त्या दोन वर्षांत फायटर पायलट म्हणून अनेक आव्हानात्मक अनुभव त्यांना घेता आले. मिग २३ या लढाऊ विमानांची संपूर्ण स्क्वॉड्रन हलवाडा तळावर प्रस्थापित करणे ही अत्यंत अवघड कामगिरी तेव्हा गोखले आणि त्यांच्या संपूर्ण तुकडीवर सोपवण्यात आली होती. यासोबतच रोजची सराव उड्डाणेही या तुकडीवरून करून घेतली जात. शत्रूला बेसावध ठेऊन त्याच्यावर हल्ला करण्यासाठी आखण्यात येणार्‍या पहाटेच्या आणि सायंकाळी करण्यात येणार्‍या हल्ल्यांचे विशेष प्रशिक्षणही त्यांना या काळात लायन्समध्येच मिळाले. १९८४मध्ये त्यांनी सर्व्हिसेस स्टाफ कॉलेजमध्ये, तर १९९१-१९९२मध्ये त्यांनी अमेरिकेतल्या एअर वॉर कॉलेजमध्ये वायुसेनेतील शिक्षण घेतले. इजिप्तमध्येही ते काही काळ कार्यरत होते. १९९४ ते १९९८ या काळात इजिप्तमधल भारतीय दुतावासात डिफेन्स अ‍ॅडव्हायझर या पदावर त्यांनी वेळोवेळी काम केले. गोखले यांच्या वायुसेनेतील प्रत्यक्ष सहभागात सियाचीन इथल्या आघाडीचाही समावेश आहे. त्यांनी या आघाडीवरील मिग २३ या विमानाच्या स्क्वॉड्रनचे नेतृत्व केले. तसेच १९९९मध्ये झालेल्या कारगिल युद्धादरम्यानही त्यांनी अतिशय महत्त्वाच्या हवाईतळाचे नेतृत्व केले. व्हॅम्पायर, हंटर, किरण मिराज, एल ३९, एल २९, सुखोई ७, जग्वार, सुखोई ३०, यांसारख्या लढाऊ विमानांचे उड्डाण त्यांनी केले आहे. उल्लेखनीय गोष्ट म्हणजे लढाऊ आणि प्रशिक्षण विमानांच्या ३५०० तासांच्या उड्डाणांचा त्यांना अनुभव आहे. याशिवाय वायुसेनेच्या प्रशासकीय कामातही गोखले यांचे योगदान आहे. डिफेन्स सर्व्हिसेस स्टाफ कॉलेजमध्ये डायरेक्टिंग स्टाफ म्हणून, तर वायुसेनेच्या शिल्पकार चरित्रकोश ४२५ केले.