हवं नको पाहणं, खावंसं वाटते ते आणून देणं (प्रसंगी चोरून!) तिचे लाडकोड करणं या सा-यांत अलोट प्रेम वाहत राहतं. मग बाळाचे ठोके ऐकणं, बाळ आईच्या पोटात लाथा मारू लागल्याचा सुगावा म्हणजे बाळाची चाहूल! अन् प्रत्यक्षात बाळाचं आगमन म्हणजे आईचा, पत्नीचा पुनर्जन्मच. ते म्हणजे नुसतं पेढे, बर्फी वाटणं नसतं, तर जीवन सफळ झाल्याची ग्वाही, द्वाही, दवंडीच. बाळासाठी झबली, टोपडी जमवणे, नवी खरेदी करणे म्हणजे दिवाळीआधीची दिवाळीच ना? बारसं होऊन पहिला वाढदिवस केव्हा येतो कळतसुद्धा नाही. कधी कधी एव्हाना दुस-या बाळाची खबर म्हणजे जीवन संपल्याचा, आनंद विरल्याचा विषाद. मग बाळांच्या वाढीत आपलं तारुण्य सरून आपण प्रौढ झाल्याच्या खुणा, पहिला पांढरा केस देऊन जातात. चाळिशीनंतरच्या मोनोपॉजच्या व्यथा, वेदना, नवनवी लक्षणं म्हणजे एकाच क्षणी भोग सरल्याचा संतोष नि प्रौढत्वाचे घोर. मुलामुलींची वये एरंडासारखी असतात. कधी ती कानाखांद्याला लागतात, कळतसुद्धा नाही. मग त्यांचे शिक्षण, लग्न, नोकरी, संसार रोज नवे प्रश्न, नवी लढाई, नवी जुळवाजुळव. जीव कसा मेटाकुटीला येऊन जातो. अजुनि चालतोचि वाट, माळ हा सरेना' असं होऊन थकून जातो माणूस; पण तरीही त्याची जगण्याची जिद्द मात्र न हारता, न थांबता, शिकते ते त्या कष्टातही, ते कष्ट उपसण्यातही कोण आनंद असतो. आपल्याला जे मिळालं नाही, ते मुलांना भरभरून, भरपाईने देण्याची महत्त्वाकांक्षा म्हणजे कर्तव्यपूर्तीचा सोहळा!
मुलाबाळांतून मोकळे झाले की मात्र ‘दिन गेले मास, तसे वत्सरेही गेली। निकट वाटते जीवनसंध्या ही आली।।', अशी जाणीव होऊ लागते. पाठ धरू लागते, गुडघे धरू लागले की हेही जीवनाचं एक अटळ पर्व असतं व त्याला तुमची इच्छा असो वा नसो, सामोरे जावेच लागते. सून, जावयांचं असं उगवणं म्हणजे आपला सूर्य कलत चालल्याच्या खाणाखुणा! मग चारधामचे वेध. पूर्वी काशीचे खेटे मनी यायचे. हल्ली युरोप, अमेरिका, पटायाची ‘सेकंड इनिंग ट्रीप म्हणजे जिवंतपणी मोक्षप्राप्तीचा आनंद नि स्वर्गसुखाची अनुभूती. आता कधी नव्हे ते पतिपत्नीमधील एकमेकांबद्दलचा दुरावा झडून, त्याची जागा जिव्हाळ्याचा झरा घेऊ लागते. शेवटी दोघांचे मिळून सरण सजावे, अशी इच्छा केवळ शहाजहाँ-नूरजहाँचीच नसते, आपलीपण असते. बरं झालं, तेव्हा विमा उतरला होता म्हणून, नाहीतर आज कुत्रं हाल खाल्लं नसतं, असा दिलासा म्हणजे आपण दूरदृष्टीनं जगलो, या आपल्या शहाणपणाची सेल्फ प्रशंसा, आपणच आपल्या पाठीवर
