पान:वाहत्या वाऱ्यासंगे.pdf/१११

 कुटुंबनियोजन हा तिच्या जगण्याचा गाभा होता. मी , प्रकाश . पपा आणि आई असे चौकोनी कुटुंब. पण त्या चौकोनाच्या सीमा क्षितिजापर्यंत मिडल्या होत्या. या कुटुंवाला तिचा धाक होता. एखाद्याचा संसार नको तितका वाढतोय हे लक्षात येताच ती आपल्या मुलांना छानपैकी झापत असे. तिच्या सहवासात आलेल्या सर्वांपर्यंत तिने कुंटुंबनियोजनाचा विचार तळमळीने पोहचवला . खेड्यातून येणाऱ्या पक्षकारांपर्यंतही . दुपारच्या वेळी तिच्याकडे स्त्रिया आपले मन मोकळे करायला येत. कुटुंवातील, पतीपत्नींमधील कलह सोडविण्याचे काम ती जीव ओतून करी. तिच्या एका मुलाची पत्नी असाध्य रोगाने आजारी झाली. धुळ्यात उपचार होऊ शकत नव्हते. त्याच्या घरात कोणी शिकलेले नाही. आईने त्याला बोलावून वजावले," तुला दुसरी वायको मिळेल. पण मुलांना आई मिळणार नाही. तिला मुंबईला घेऊन चल . मी बरोवर येते." ही वाई आम्हांला घरी ठेवून मुंबईला गेली. तिथे त्या सुनेवर मोठी शस्त्रक्रिया झाली . एकीकडचे हाड काढून दुसरीकडे वसवले. मुलांची आई वाचली. आज ती सून नातवंडांच्या मेळ्यात सुखेनैव नांदते आहे.
 सध्या कॅनडात स्थायिक झालेले डॉ. जगन्नाथ वाणी, तिचा लाडका लेक. जगन्नाथबद्दल , त्याच्या हुशारीबद्दल , तिला अपार अभिमान होता . जगन्नाथच्या पत्नीला कॅनडात पाठवण्यासाठी तिने खूप प्रयत्न केले . सातवी आठवी पास झालेल्या मुलीने कॅनडात संसार थाटायला जाणे ही गोष्ट ३० वर्षापूर्वी सोपी नव्हती . पण तिची मानसिक तयारी आईने केली . इतर तयारीही केली आणि ही सून तीस वर्षांपूर्वी कॅनडात जाऊन संसार करू लागली. जगन्नाथने १९७२ मध्ये तिच्यासाठी तिकीट पाठवले. कॅनडा, अमेरिकेची वारी तिने एकटीने केली . खूप हिंडायचा नाद होता तिला. भारतातही खूप भटकली. हिमालय तिला खूप प्यारा. गंगोत्रीजम्नोत्रीपर्यंत धडक देऊन आली . माणसे जोडण्याचा तिचा धर्म होता . जिभाऊ, पपांचे पक्षकार . त्यांची मोठी सून निर्मला लग्न झाले तेव्हा मॅट्रिकला होती. तिची शिकण्याची खूप इच्छा . पण रहाणार कुठे? आईने सहजपणे सांगितले, हे घर आहे . शैलावरोवर तीही राहील . निर्मलाने आज डॉक्टरेट मिळवली आहे. मुंबईला असते . सून , जावई आले आहेत. माझ्या अभिजितच्याही आधी, निर्मलाच्या सलीलने तिला आजी होण्याचे कौतुक दिले.
 विजयाताई चौकयांचे सामाजिक व्यक्तिमत्त्व घडवण्यात आईचा सहभाग होता . स्त्रीला सोसाव्या लागणाऱ्या वेदना सहन करण्यासाठी लागणारे नैतिक बळ तिने अनेक जणींना दिले. आई जायच्या आदल्या दिवशी तिने मलाच विजया म्हणून हाक मारली. शैला इतक्याच विजया , सुलभा , ज्योत्स्ना , शामल , कमल आणि अनेक तिला प्रिय होत्या.

॥१०६॥ वाहत्या वाऱ्यासंगे ....

---

---