परमेश्वराला म्हणाला,
उस मळा लाविला घर
छपून निर्मळा
बसा तुम्ही देवा अडचणीला
ठेवतो पाळत चोरट्याला॥
उसाचा मोठा मळा आहे त्यामध्ये लपून बसावं. या गर्द उसात तुम्ही कोणाला दिसणार नाही. मी बाहेर जाऊन त्या चोरट्यांच्या पाळतीला उभा राहतो; पण देवाला उसात लपायचं नव्हतंच. त्यानं सावता माळ्याला मला तुझ्या पोटात लपायचं आहे, अशी इच्छा प्रकट केली आणि भक्तीत स्वत:ला समर्पित केलेला सावता माळी त्या गोष्टीला लगेच तयार झाला. त्यानं लगेच स्वत:जवळच्या खुरप्यानं स्वत:चं पोट फाडलं. त्यातून देव आत गेले आणि पोट बंद झालं.
इकडं कुंपणाजवळ बसून-बसून ज्ञानदेव व नामदेव दोघेही कंटाळले. पाणी प्यायला गेलेला विठ्ठल परतला का नाही पाहायला दोघे मळ्यात निघाले.
पाठीमागे नामा दिलगीर
येईना ईश्वर।
बरोबर घेऊन ज्ञानोबाला
निघाले दोघे चौकशीला ॥
सावता माळ्यासमोर दोघे आले. त्याच्याजवळ विठ्ठलाला कोणी पाहिलं का? अशी चौकशी केली. तेव्हा सावता माळ्याच्या पोटात विठ्ठल होता, तोच सावता माळ्याच्या मुखातून बोलू लागला.
'कोण रे तुम्ही? कुठून आलात? मी तुमचा स्वामी आहे माझ्यामध्येच तुमचा विठ्ठल आहे.' त्याच्या अशा बोलण्यानं नामदेवाला हसू आलं. कोणाचा कोण हा आणि म्हणतो माझ्यात तुमचा विठ्ठल आहे. कारण तेव्हा विठ्ठलाची फक्त आपल्याशीच सलगी आहे; असा अहंकार त्याच्या मनात होता; पण सोबतीला असलेल्या ज्ञानदेवाने सर्व प्रकार जाणला. ज्ञानदेवाचे लक्ष सावता माळ्याच्या पोटाकडे गेले. दाराच्या फटीत पदर अडकावा तशा पद्धतीनं सावता माळ्याच्या पोटाच्या फटीमधून विठ्ठलाचा शेला बाहेर डोकावत होता. नामदेवाचे लक्ष त्या शेल्यावर गेलं. त्यानंही विठ्ठलाचा तो शेला ओळखला. प्रत्यक्ष विठ्ठलाला सावता माळ्यानं स्वत:चं पोट कापून आपल्या पोटात लपवलं, हे पाहून सावता माळ्याची भक्ती किती श्रेष्ठ आहे, हे त्याला जाणवलं. क्षणात नामदेवाचे गर्वहरण झाल आणि तो मग सावता माळ्याला विनवणी करू लागला.
दीन होऊन लोटांगण घाली
तुमच्या हृदयाशी।
