पान:रुपया.pdf/131

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले नाही

| १९०६ [ १६८ ] तेजीच्या मौसम सुरू होतो. यामुळे तेजीचा मौसभाकीरत शिलकांचा उपयोग होणे शक्य नाहीं. । सामान्यः जानेवारी १ ला व ऑगष्टे १ ली किति शिल्लक असते हे पुढील आंकड्यावरून दिसून येईलः-- जानेवारी १. आगष्ट १. रि. खजिन एकूण शिल्लक. रि, खजिने एकूण शिल्लक १,६० | १०,४६ । ५,२६ । १७,१८ १९०७ ३,२ · । ११,८४ ५, १ १७,१४ १९०८ ७६ ।।९,३३ ७,४१ । १९.५४ १९०९ १,७४ | १०,१६ २,२२ । १३,६१ १९१० ५,८२ | १३,१८ । ९,४९।२१,४३ १९१ ३.२१ | १५,१८ | ९,६२ | २,६६ यावरून असे दिसते कीं सामान्यतः शिल्लक जानेवारींत ह्मणजे तेजीच्या मोसमाच्या आरंभी १०।१२ कोटींपर्यंत असते. व ही शल्लक रोजच्या व्यवहारापुरतीच असते. ही शिल्लक ह्मणजे जिल्ह्यांतील खजिन्यांतील शिल्लक अटले असतां हरकत नाही. तेव्हां फक्त रिझव्र्ह खजिन्यांत जी रक्कम आहे तीच झार झाले तर जाने देता येईल. जानेवारीनंतर शिल्लक वाढत जाते परंतु हुंड्या या महिन्यांत ब-याच विकतात. त्यामुळे ते सर्व रुपये पुन्हा लोकांच्या हातांत जातात. यावरून राख शिलकीतून तेजीच्या मोसमात व्यापारास पैसा म असे मानण्यास जागा * हीं. लोकांना कर्जाऊ देण्याक