यंत्रशास्त्र हें दुसऱ्या सृष्टपदार्थशास्त्रांचा पाया अ- थवा आधार आहे असें मानितात ; आणि या शा- स्त्रास चलनाचे नियम हा मूलभूत आधार आहे, ह्मणून त्या नियमांचें ज्ञान झाल्यावांचून, प्रवाही आणि अप्रवाही पदार्थास चलन दिल्यानें जीं फळे होतात तीं समजणें, व जे परिणाम होतात त्यांची गणना करणें अशक्य आहे.
पदार्थाचा एके स्थानापासून दुसऱ्या स्थानाकडे जाण्याचा अथवा स्थिरताविरुद्ध जो व्यापार व्यास चलन ह्मणतात.
पदार्थ स्थिर अवस्थेतून स्वतः चलन पावण्यास समर्थ नाहीं; आणि चलनावस्थेतून स्थिर होण्यास- ही समर्थ नाहीं. हा परिणाम पदार्थाचा जा ध- र्मामुळे घडतो त्या धर्मास जडता असें ह्मण- तात. पृथ्वीवरील इतर पदार्थांचा संबंधाने पाहिलें असतां भूगोलावरील कोणताही खडक आपले स्थान सोडीत नाहीं ; हें अनुभवावरून माहीत आहे. तो स्वतः चलन पावण्यास समर्थ नाहीं, ह्मणून जर त्यास
१
