झाल्यावर आपोआपच निर्माण होईल अशी विचारधारा सर्वत्र दिसते. दोघांची मानसिक, लैंगिक, बौद्धिक, नैतिक विचारधारांची गणितं न बघता लग्नं जमवली जातात.
नात्यातील कोणतेही पैलू, जबाबदाच्या बहुतेकजण जाणत नसतात. लग्न करायचं की नाही करायचं? का करायचं? का नाही करायचं? कधी करायचं? त्याच्याबरोबर येणाऱ्या जबाबदाऱ्या कोणत्या ? याच्यावर विचारच केलेला नसतो. अनेक वेळा दिसतं की शिक्षण फारसं झालेलं नसतं, कुठेतरी १०००-१५०० रुपये मिळवत असतात, वेगळी राहायची सोय नसते. पालकत्वाच्या जबाबदारीचा अर्थ कळत नसतो. कुटुंब नियोजनाची साधनं माहीत नसतात. जोडीदाराशी संवाद साधणं ही संकल्पना स्वप्नात कधी आलेली नसते पण घरचे म्हणतात म्हणून लग्न करायचं किंवा घरच्यांची गरज म्हणून लग्न करायचं, अशी दृष्टी असते. एकजण म्हणाला, "मी इतक्यात लग्न करणार नव्हतो पण बाबा आजारी आहेत. त्यांना उठूनही बसता येत नाही. आईही आता थकली आहे. तिच्याकडून होत नाही. म्हणून मग घरचे मागे लागले की लग्न कर. बाबांकडे बघायला कोणीतरी हवं.” ( म्हणून बायकोनं नोकरी करायची नाही कारण ती नेहमी घरी पाहिजे आणि अशी नोकरी पदरी पडावी म्हणून स्त्रीनं हुंडा मोजायचा.)
जोडीदार निवडणं हा आपल्या आयुष्यातील मोठा निर्णय असतो. तो आपण स्वतःहूनच घेणं योग्य आहे. तो निर्णय घेण्याअगोदर 'प्रिमॅरिटल' कॉन्सेलिंग करणाऱ्या व्यक्तीला भेटून त्याच्याशी / तिच्याशी या विषयावर संवाद साधावा. या विषयातील काही पैलू खाली दिले आहेत-
- दोघांची पार्श्वभूमी.
- दोघांच्या एकमेकांबद्दलच्या भावना व विचार.
- दोघांच्यामधील सत्तेचं गणित (पावर इक्वेशन).
- जात ( रीतिरिवाज, जाती भिन्न असतील तर त्याचे पैलू).
- धर्म (रीतिरिवाज, धर्म भिन्न असतील तर त्याचे पैलू).
- कुटुंबपद्धती (स्वतंत्र कुटुंब/नवयाच्या पालकांबरोबर राहणं / बायकोच्या पालकांबरोबर राहणं/नोकरीनिमित्त दोघांनी वेगवेगळ्या गावी राहणं इ.)
- नातेवाइकांच्या जबाबदाऱ्या (त्यांचा सांभाळ, शिक्षण, व्यवसाय इत्यादींची जबाबदारी ).
- नीतिमत्ता (दोघांची कौटुंबिक, व्यावसायिक व आर्थिक नीतिमत्ता).
- आर्थिक जबाबदाऱ्या.
- शिक्षण (दोघांपैकी कोणाचं शिक्षण चालू आहे का, पुढे शिकायची इच्छा,
मानवी लैंगिकता एक प्राथमिक ओळख
