[माझा जन्मभरचा
गौः कामदुधा सम्यक् प्रयुक्ता स्मर्यते बुधैः
दुष्प्रयुक्ता न त्वं प्रयोक्तुः सैव शंसति
( वाणी - वाङ्मय - याचा योग्य अचित अपयोग केला तर ती गाईसारखी दूध देऊन मनोरथ पूर्ण करते. पण तोच जर तिचा अनुचित अुपयोग होओल तर तो करणारा बैलच म्हणावा लागतो. )
अशी किती तरी आणखी संस्कृत वचनें देतां येतील. साहित्य व वाङ्मय यांच्या गुण वर्णनासंबंधी मराठी भाषेतीलहि दोनच अतारे घेअं. अक ज्ञानेश्वरांचा व दुसरा श्रीरामदासांचा. दोघांहि संतकवींनी ग्रंथारंभीं वाङ्मयप्रशस्ति केली आहे ती अशी-
शब्दरत्नाचे सागर -ज्ञानियांचा परमार्थं
शब्दसृष्टीचे ओश्वर -मुमुक्षूंचें अंजन
सरस्वतीचें निजस्थान -साधकांचें साधन
नाना कळांचें जीवन -सिद्धांचें समाधान
बोलके चिंतामणी -स्वधर्माचा आश्रय
कामधेनूची दुभणी -मनाचा मनोजय
कल्पनेचे कल्पतरू -ध्यानस्थांची ध्यानमूर्ति
प्रेमळांची प्रेमळ स्थिति -सामर्थ्यवंताची सत्ता
वाग्विलास करणारी शक्ति -सकळसिद्धींचा निर्धार
सृष्टीचा अलंकार -देवाचे रूपकर्ते
विचक्षणाची कुशलता -विवेकनिधीचें भांडार
लक्ष्मीचा शृंगार -निरंजनाची संपत्ति
अमृताचे ओघ - विराटाची योगस्थिति
नवरसाचे मेघ -भक्तीची फलश्रुति
नाना सुखांचें सरोवर -अीश्वराचा पवाड
सुखाच तारवें - आदिशक्तीचें ठेवणें
नसता कवींचा व्यापार । तरी कैचा असता जगदोद्धार | म्हणोनी
कवी हे आधार । सकळ सृष्टीसी ॥
