Jump to content

पान:मराठ्यांचा इतिहास भाग 2.pdf/७३

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले नाही

( दैरै) श्मेप्प्तछुट्रां आफ्रिका संइप्चा स’रँउत्तरफिनारा जिंकत आपल्या ताब्यात आणिल्यामुळें' या व्यापक

प्रदेशाचा

पुढील

इतिहास

वद्ळून गेला, व द्प्तिण युरीपपमाणें त्यात पुढें

सुधारणा न र्हेप्र्तां तो आजतागायत पुकारत प्नमाणांत मागसलेल्या स्थितीत राहिला. अरब लोकांनी, जपांतौल मादू’म्मयक्सियक निरनिराळ्या बाऱ्-ऱती'त अमळोल्य मर मातलळी, यायदूल इतिहासात अऱ्रक दासले उपलब्ध आहेत; पण त्यापमाणेंच, त्यांनी जगप्तौल अमोंल्य ज्ञरनस्'प्यहरचप् नाश केला असाही उठ्ठड्रुरन आढळतो, अमरू

यानें अलेवहाँड्रिया शहृर हस्तगत केल्यानंतर त्यास त्या ठिकाणी एक मेंरदें भव्य, पुरातन, व रळोमन लोकरनीं' मोंठ्या काळजीनें जतन करून टेविलेले' महत्वचिं ग्रंथसंपहप्लय असल्याचे’ आढळून आले. तेव्हां “त्याची काय व्यवस्था करावयाची, ” असें त्यनिं सा’ट्व्‘सा उमर यास निचररिंप्दृ, त्यावर सळिकत्ति‘ अमरू यास अहेंर' लिहून कळ्विले की,

“जर हा ग्रंयतंप्रह आपल्या धार्मिक ग्रंयार्शी मिळता असला तरतो जतन करून ठेवण्याची मुर्की आवरय तलाव रहात साई", आणि जर तो क्रुराणाच्या निरुद्व असला तर तो

हुळीं'न अस्तित्वप्त ठेंवणें द’ष्ट नाहीं, सयच तो जाळून टाकावळा.” सळीफाचैर" अस उत्तर आल्यावर अमरूनें तो सर्व पं’यसंयह जाळून टरक्रिला; आणि त्यासऱ्रर्थी असा मनाद्र् आहे कीं, तो संयह एवढा तोठा हळोतप्र्की, अलेवहँ'ट्रेपा येथील चप्ररँप्' झ्मामसान्यामष्थे' (स्नानगृड्रु) सहप् महिंनेपयैत त्या पुस्तकावर अर्वेरळीऱ्र’ पाणी सापार्वेण्यात येत होते. ( र. सन ६४० ) गिवनने' आपल्या इतिहासात ही गोष्ट सरी नाहीं

अतेंसरटले आहे; आणि त्यापमाणें ती सरी नसल्यास उत्तमच आहे, तथापि तीसरी असल्यास मात्र अरय लोकांच्या कवृंत्यास कमळोपणा आणणारी आहे; शिवाय अमरु हर पुष्कळच वरा हूवणविला जार्दुल असले-चंगीज्ञसान, तेमूरत्श्र्ग, नाद्र्ळीरशहप्, याच्यापमाव्प्-

शूरकङ्म जगप्त निमळीण सरलेले आहेत, व त्यात चंगळोतसानास अयस्थान द्विल्यासर्ते ररीमण्यासारखे’ आहे; हा सरदार द्द्भ् सन ११६२ मष्यै' मों'गल नंशप्त जन्मास आला. तो

अतिशय शूर, धाडशळी व पराक्रमी, पण महप्मय'कर क्रूरकर्मा, व मानवळी जातीचा महान` रप्त्रू होता, आणि त्यनिं आपल्या आयुष्याच्या शेवटच्या नुसत्या वळीस वर्पोतच एक कोटी चाळीस लक्ष (१,४॰,॰॰॰ ० ०) मनुष्याचौ कत्तल केळी, असा उक्केस आढळतो. त्याममा॰ णेंच तो रतका अडाणी हेरतप् फी, तो नियेचा व धर्माचा ऱ्हनी' उपहास करीत असे,

आणि रॅ’पर सणने काय यावळो तर त्याला तिळमात्रठो ओळस _नसै. र’रीनाय त्यभिं ज्याममाणें तपॅकर कसली केल्या त्याममाणेंच आशिया संडप्तील अत्युतम पुस्तकप्लयर्तिप्ल अमळोल्य गंवससहप्लयाना उपयरैग त्पनि’ आपल्या घोस्थांना मऊ

पथाऱ्या करण्याकडे केला.

रपप्पमरणेंच त्याला आपल्या, पनप्चळीरी अळावस नव्हृतो व दुसऱ्पांत्त्यर ममर‘नी तर ओया