________________
६) संस्कृतमधून आलेले दीर्घ ईकारान्त व उकारान्त शब्द दीर्घच लिहावेत. त्यांचे दीर्घत्व कायम राहते. उदा. : नदी, देवी, जननी, पत्नी, श्री, पृथ्वी,, अग्रणी, इ. वधू चसू, भू, चंपू इ. ७) रफारापूर्वीचा ईकार व ऊकार सामान्यतः दीर्घच लिहावा. उदा : दीर्घ, उत्तीर्ण, जीर्ण, संकीर्ण, वीर्य, मार्गशीर्ष, सूर्य, पूर्व, संपूर्ण, चूर्ण, धूर्त, मूर्ख. अपवाद- दुर्ग, खुर्ची, तुर्क इ. ८) साधित शब्दांतील उकार व इकार प्रत्ययानुसार लिहावेत. उदा : लाजाळू, झोपाळू, पोटभरू, झाडू, लढाऊ, विकाऊ, जळाऊ, सोशीक, खर्चीक, लवचीक, जाणीव, उणीव, नेणीव, चकचकीत, घडीव, पाळीव, फुटीर, फुगीर, चढाई, लढाई, लेखणी, वर्तणूक, भरती इ. ९) संस्कृतमधील इन्नन्त शब्द दीर्घ ईकारान्त लिहावेत. उदा : धनी, पक्षी, विद्यार्थी, प्राणी. दंडी, प्रभावी, तेजस्वी, ब्रह्मचारी, ग्रामवासी, वनवासी, भाग्यशाली, मध्यवर्ती, महत्त्वाकांक्षी, ध्येयवादी, जीवनदायी, अनुयायी. उपरोक्त शब्दांची स्त्रीलिंगी रुपे - पक्षिणी, विद्यार्थिनी, तेजस्विनी, ब्रह्मचारिणी, सुवासिनी, ज्ञानवर्धिनी, मर्दिनी. १०) विभक्तीचे प्रत्यय, शब्दयोगी अव्यय, समास यांच्या दीर्घत्वावर परिणाम होत नाही. उदा: पत्नीने वधूला, देवीचा, नदीकिनारी, वधू-वर, भूपती, बालचमू इ. [ १३..
