पान:भाषासौंदर्यशास्त्र.pdf/१००

८३

मुख्य व आवश्यक कर्तव्य आहे, पण तें कोणीच करीत नाहीं." हेंच वाक्य छत्राकृतीनें लिहिले आहे.

					स
				र्व	दा	ई
			श्व	रा	चें	चिं	त
		न	क	र	णें	हें	च	म
	नु	ष्या	चें	मु	ख्य	व	आ	व	श्य
क	क	र्त	व्य	आ	हे	प	ण	तें	को	णी
					च
					क
					री
					त
					ना
					हीं

अर्थालंकार.

 जेथें भाषणांत अर्थाचा चमत्कार असतो, तेथें त्यास अर्थालंकार हणतात. हे पुष्कळ आहेत, तथापि त्यांपैकी मराठी गद्यग्रंथांत वारंवार येणारे असे ८ अलंकार आहेत. ते हे:-१ उपमा, २ रूपक, ३ उत्प्रेक्षा, ४ दृष्टांत, ५ निदर्शना, ६ विशेषोक्ति, ७ व्याजस्तुति आणि ८ स्वभावोक्ति. ह्यांचीं लक्षणें व उदाहरणें.

उपम.

 दोन पदार्थांचें कांहीं एका गुणाच्या संबंधानं सादृश्य दाखविलें असतें, तेथें उपमालंकार होतो. जसें --