५४ भाषाशास्त्र, असल्याचे, अनेक भाषाकोविदांचे मत आहे. कदाचित् , फिनी, मोनली, व तुर्की लोकांच्या समुदायासच ग्रीक लोकांनीं शक अथवा सिथियन अशी संज्ञा दिली असावी, असे वाटते. फिना भाषेचे १ चूडी, २ बलगेरी, ३ पम, आणि ४ उग्री, असे चार प्रकार आहेत. ह्या भाषेत कांहीं तरी सत्व असेल, असे कोणास देखील वाटत नव्हते. परंतु, सोर्जन, लोनराट, कास्टेन, व केलग्रेन, यांच्या परिश्रमाने, कित्येक वृद्ध गृहस्थांच्या तोंडपाठ असलेली कडवी त्यांजकडून म्हणवून, ती त्यांना लिहून घेतली. त्यावरून, हें फिनी काव्य इलियडच्या तोलाचे आहे, असे मॉक्समुलरच्या लेखावरून कळून येते. फिनी भाषेला लागून आणि बहुतेक तिच्यासारख्याच इस्थी, लिव्होनी, लापी, हंगारी, चमिसी, इत्यादि भाषा आहेत. ५ सामायेडी भाषा ६ ६–७६° पूर्व रेखांश आणि | सामोपेडी.. ५५-६ ५ उत्तर अक्षांश, यांच्या दर १ * From the mouths of aged, an epic poem has been collected equalling the Illiad in length and completeness......( and ) if the poet may depict the men with whom he lives, Kalevala possesses merits not dissimilar from those of the Illiad, and will claim its place as the fifth nationul epic of the world, side by side with the Ionian songs, with the Mahabharat, the Shahanamah, and the Nibelunge. ) ( Lectures. Science of Language. vol. I. P. P. 863-364. )
