कांहींएक केले नाही. सर्व स्तब्ध बसले. ते पाहून गली तरी त्याला बरे वाटेना. शेवटी नेली हळूच ह्म- हो हो ही तर तुह्मांला आवडत नाहींच. पण आणखी कोणको- या गोष्टींचा मला मोठा तिटकारा, त्या केवळ माझ्या मुद्रांचे माझ्या जवळ एक बरेच मोठे गांठोडे जमले मरणाचीच कारणे आहेत. अरेरे! काय करावे आता! अमा तो दुखित होऊन हातांतली टोकरी व बाटली खाली टाकून देऊन मुकाट्याने हात चोळीत बसला. असे बोलून त्याने आपले तोंड तिच्या मुद्रेसारखे ती त्याची अवस्था पाहून नेली त्याला ह्मणाली, "मला करून सर्व हावभाव दाखविले. ते पाहून भाऊ खदख- तुमची दया येते बाबा. पण तुम्हाला कितीही दु:ख दां हांसू लागला. नेली तर अगदी लाजून गेली आणि होवो तरी मी आतांपासून चांगले करायास झटेन" मग लागलीच तो तयार केलेला रुमाल हाती घेऊन केले ग! जेव्हां आपल्या मामाने ती दोन चित्रांची पुस्त- करणार" आणि त्याप्रमाणे तो आपली पुस्तके व स्लेट लपोटोजीने न्याहाळून पाहिले तेव्हां त्याची दशा काय खु०-मिस्तर भाऊराव, तुमचही माझ्याजवळ बरच विचारावी! पूर्वीसारखी त्याची पातळ छाया होऊन. सन १८९2] बालबोधमेवाः 924 थापि त्याने पुनः बाटली घेऊन हुंगली, आणि ती हुंग- | आहे बरं. आता तुमचे एखादें घालून नेलीबाईस हंस वि- तांच फिरून ताजातवाना दिसू लागला. नंतर नेलीचे तो बघा. लक्ष आपणाकडे ओढावे म्हणून तो मोठ्या उत्सुकतेने मग खुज्याने थोड्या वेळापूर्वी भाऊचा चेहरा कसा ह्मणतो " अहो बाई, ह्या पाहिल्याका माझ्या टोकरींत झाला होता व रागाच्या झटक्यांत तो कसा दिसत काय काय उत्तम चिजा आहेत! त्या तुह्मांला अजून | होता हे सर्व. बरोबर वठवून दाखविले. कोठे दाखविल्या आहेत! पण तुह्मी जर मला असे ना भा०-छत् ,माझे तोंड कधी इतके वांकडे झाले नसेल. खुष कराल तर त्या माझ्याने तुह्मांस दाखवणार ना ने-नाहीं तर काय? आतांच नुकतें झालेंना पण. हीत. एखाद्या गोष्टीवरून कोणाला पस्तावा होऊं आई बाहेर गेली तेव्हां तुझें तोंड असेच झाले होते. लागला ह्मणजे ती गोष्ट मला ज्यास्त दु:खदायक होते. अगदी असेच. भा०-(मान वर करून ) कोणती ती गोष्ट सांग पाहूं. भा०-(खिन्न होऊन ) अरेरे! तर मग मी किती खु०-ती सांगितली तर कदाचित् तुझांस आवडेल वाईट मुलगा! असे रागिष्टपणाचे वागणे किती वाईट ह्मणून मी आतांच सांगत नाही. या वेळेस मला फार आहे! है पूर्वी माझ्या लक्षांत सुद्धा आले नाही. दुःख झाले आहे त्याचे स्मरण होतांच माझ्या अंगाचा ख०-अरेरे! तुह्मी असा पस्तावा करूं लागला की थरकाप होतो. माझ्या अंगाला वेदना होऊ लागल्याच. नका नका, मग त्याने पुनः बाटली हुंगली, आणि आतां मला असे करूं नका. मजवर मेहरबानी करा. मी तुमचे पूर्वीपेक्षा चांगली हुषारी वाटते असे ह्मणून तो नेलीक- तोंड तुह्मांला दाखविले नसते तरी बरें तें. पण भा- डे पाहू लागला. नेली थोडी पुढे होऊन त्याला विचा- ऊराव, जसे नेलीबाईचे तोंड पाहून तुह्मी हंसलो तसे दाखवितांना?" भा०-अरे, मी तिच्यापेक्षां वडील आहे. वडिलांनी खु०-हो हो, दाखवितों बरं. ह्या पाहा, तुमच्याच धाकट्यांस चांगला कित्ता घालून द्यावा. कांहीं जुन्यापान्या गोष्टी एथे आहेत. ने०-मला तर काही दिसत नाहीं बाबा? खु०-- थांबा थांबा, थोडे थांबा. मी अजून त्या अंगांत खुज्याला काही चैन पडेना. त्याची अधिकच तडफड तीच पहिल्याने घालतो. ने०-ती कांहीं अंगावर घालण्याची वस्तु आहे काय? णते, "मिस्तर आपलपोटोजी, पस्तावा करणे ही गोष्ट खु०-तर? अंगावर घालण्याचीच आहे. चालेल. आतां बाईसाहेब, मजकडे पाहा. तुझी वांकडें- णत्या गोष्टी तुझांला आवडत नाहीत ? तिकडे तोंड करून जेव्हां कांहीं कुरकूर करीत बसतां खु०-बरें विचारले. तेव्हा कशा दिसतां याचा देखावा मी फार जपून ठेवला मेकांवर प्रीति करणे, मायाळू असणे, सहनशील होण आहे. तो देखावा तुह्मांस किती शोभतो पण! अशा आहे. कधी कधी मी आपल्याच करमणुकीसाठी ह्या जिनसा अंगावर घालीत असतो. दोन्ही हातांनी तिने आपले तोंड झांकून घेतले. भाऊ म्हणाला, भा०-नेली, याने तर हुबेहूब तुझ्याचसारखे तोंड ती शिवू लागली. के आपणांस दिली, तेव्हां तुझ्यापेक्षा माझे किती सुंदर हातीं घेऊन अभ्यास करूं लागला. असे ह्मणतांना तूं हुबेहूब अशीच दिसत होतीस. घातल्या नाहींत. अहो, आज्ञांकित होणे, एक- " मीही असेच हे सर्व त्या आप-
