निवडणुकीची होती. एका मर्यादेपलीकडे त्याला हस्तक्षेप करता आला नव्हता.
त्यामुळे वाकोडकरांची विभागीय चौकशी टळली नाही. मधल्या काळात नियत वयोमानाप्रमाणे ते सेवानिवृत्त झाले.
‘सर, आज मला तुम्हाला माझे रडगाणं सांगायचं नव्हतं. मी तुमचं महसूल उपायुक्त झाल्याबद्दल फक्त मनापासून आनंद झाल्यामुळे अभिनंदन करायला आलो होतो. या पदावर तुमच्यासारख्या न्यायी व संवेदनक्षम अधिकान्याची गरज होती. माझ्याबाबत सांगायचं तर विभागीय चौकशी पूर्ण झाली, त्यालाही सहा महिने झाले आहेत, पण तुमच्या अधिपत्याखाली असणाऱ्या महसूल आस्थापना विभागाला ती पुटअप करायला अद्याप सवड झालेली नाहीय. मागच्या महसूल उपायुक्तांना भेटूनही काही फायदा झाला नाही. खैर, आपल्याकडून मी रास्त अपेक्षा बाळगतो. मी तुम्हाला 'गरीबाकडे लक्ष ठेवा' असे विनवणार नाही. कारण तुम्ही न्यायी आहात. फक्त हे प्रकरण लवकर निकाली निघावं ही इच्छा आहे.'
'ठीक आहे, वाकोडकर. एका महिन्यात आयुक्त महोदय अंतिम निर्णय घेतील असे मी पाहीन. चंद्रकांतने त्यांना चहा पाजला व निरोप दिला.
वाकोडकर निघून जाताच चंद्रकांतने संबंधित पेशकाराला बोलावून घेतले.
‘सहा महिने झाले तरी तुम्हाला नोट पुटअप करता येत नाही? ते आपल्याच खात्यात काम केलेले नेक तहसीलदार होते व इथे तुमच्या जागी चार-पाच वर्षे काम केले आहे. तरीही तुम्ही त्यांची केस पुटअप करीत नाही ? कमाल आहे!'
तो पेशकार मान खाली घालून उभा होता.
कसं सांगू सर? मी तेव्हाच नोट पुटअप केली होती, पण आधीच्या उपायुक्तसाहेबांनी ती बाजूस सारली. वाकोडकर साहेब त्यांना खाजगीत भेटले नव्हते ना... शिवाय त्यांची जात आडवी आली.'
'तो पेशकार खरे बोलत होती. कारण त्या फाईलवर व्यवस्थितपणे नोट होती. पाच महिन्यांपूर्वीची तारीख होती. मागील उप-आयुक्तांनी ती तशीच काही न करता परत केलेली दिसत होती.
वाकोडकर ब्राह्मण होते व स्वत: नोकरीत नेकीनं वागल्यामुळे कुणाला पैसे घेण्यादेण्यावर त्यांचा विश्वास नव्हता. मागील उपायुक्तांचा ब्राह्मणद्वेष जगजाहीर होता आणि प्रत्येक फाईलचे मूल्य मिळाल्याशिवाय तिला हात लावायचा नाही, हे त्यांचे ब्रीदवाक्य होते, त्यामुळे वाकोडकरांची फाईल पेंडिंग पडली होती. त्यात काही नवल नव्हतं.
'ठीक आहे, तुम्ही आज पुन्हा आजची तारीख टाकून रि-सबमिट करा!'
