पान:न्याय रत्न.pdf/24

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले नाही

________________

न्यायाची मूलतत्वे काचे त्यास हिनावह आहेत तेवटयाच योग्य सिस्थांताने खंडण करून रद्दी केली म्हणजे, सर्व कबुलायत केदीने विरुव होण्यास पूर्णता पावली असे समजा.या अन्वयेंच कबुलायन झाली असोन गुन्हा केला नाही अ से रविणे असेल तेव्हां, तिनका विरुवभाग रकेला म्हणाजे झाले, असें. समजावे. उदाहरण.जमें"दुसन्यायामाल मीउचलून आगलारवरा" से म्हणणे ही कबुलायन या हिशाने चोरी केली असें रविणारी आहे. व"जो माल उचलू न आणिलातो सा ठिकाणी मालक नसल्यामुळे दुसरा को णी चोरहन नेईल आणि नेणे कडून मालकाचे नुकसान होईल तें नव्हावेंगा हेतूने उचलून आगिला" असे म्हणणे त्या कबुलायनीत मिश्र असले. नरहा भाग या अंशाने केदीचे रूटकेस हिनावह आहे यामागं ने रद्द केले; तर माल उचलून आणला ही चोरी जालीअसे म्हणावे आणि रद्द केला तर अपराधांतून केदीमुक्त करावा असे होने या अन्वये प्रत्येक कबुलायती विष बीममजावें. (v) आपल्या विरुत्य आपण होऊन कोणी कोणतीही गोष्ट बोलणार किं वा लिहिणारनाही यावरुन गुन्याची कबुलगयत येकदम रखरी समजावी अ गविषयी अंत:करण अधिक प्रवाहित होते परे तथापि वचनाने किंवा आ शेने बगैरे अनेकमकारचे कारण नीकधी कधी उगीच कयु लायन होन असने, असेही घडते.याशंकेवरून अंत:करणाचा प्रवाह बंदकरणे प्राप्त प.डने असे समजावें, नथा पिप्रथम कांही गोष्ट कबूल करुन मागाहूनतीच गोष्ट नाकबूल केली किंवा प्रथम ना कबूल करून मागाहनतीच गोष्ट कबूल केली असता मात्र तसले करणे अधिक अंदेश घेण्यासपा त्रहीने इनकाच यांन विशेषार्थ आहे. (१८) फक वसंतोषाचे कयुलायतीने रान्त्याचेवाविदीस तोच मथमद र्शनी पुरावा आहे असे भासने बयुन्हा कबूल केल्यावर भयंकर सुराव्याची जरकर ना ही भसे वाटते, परंतु त्यास व्यसय बहुन असतात सय व्यत्स “यरहित कबुलायन असल्यावांचून नसल्या कलायती इनसाफान पायकरण्यास पात्र होत नाहीन. ११९ वकील मार्फतीने गुन्हा कबूल केलाअसना चिंतानाही पण ती कबु लीकेदीचे समधा सालेली पाहिजे. वतीलाजला मान्यही असली पाहिजे. अभबा केदीने परवानगी दिल्ल्यावरून नो मजकूर वकिलगने कोर्गम कर रिला आहे असें नरी सिख जाले पाहिजे; तथापि आणरवी संशय निवृत्ती