पान:न्याय रत्न.pdf/223

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले नाही

________________

खोटीसाक्ष. (२११) नजर चुकानें सही न झाली म्हणून कैदीचे गुन्हेगारीस कमीपणा येतो असे नाही असेंहीमत आहे.)कोणाचे किती हितासागअगर नकसानीसाग त्याने खोटी साक्षादिली? त्यांत त्याचा किती फायदा झाला अगर होण्याचा हेतु होता? खोरी साक्षदेण्याविषयी त्याचे मन कोणी बनविलें? कोणते खटल्यांत खोटी साक्षादिली त्याअपराधास किती शिक्षा सांगिनलेली आहे? त्याचे साक्षीमुळे त्या कैदीस किती शिक्षा झाली? हे मुद्दे तदनुसार या जलाशि क्षा ठरविण्या सारी पाहिले पाहिजेत. माया गुन्ह्याचे आणखी ब्यारन्यान... १ या साशीस लें एकादा मुद्रा किंवा अपराध सिन्द अगररह होचो किंचा नहोलो चकोणाचें नफा नुकसान होवो अगर नहोयो सिद्ध किंवा रद्द होण्याचे वनमानुकसान कर‘ण्याचे हेतने दोदी साक्ष दिली इतके सिद्ध झाले तर बस आहे खरा मेजकर सांगणे कायद्याने भाग असतां प्रतिज्ञाकिंवा शपथ घेऊन चोटामजी कर सांगणे म्हणजे खरा नसांगेल अथवा खोटा आहे असे त्यास माहीत आहे अगर तो अत्यास वाटतें अगर स्वरा आहे हे त्यास माहीत नाही किंवा नारत नाही अशवात्याविषयी खात्री नाही असा मजकूर सांगितला असतां तेणे कड़न रोटे साशी ना घडलो. मग तो मजकूर तोडाने अगर कोणत्याही प्रकाराने कळविला अस. लातरी चालेल तसेच काही गोष्ट मानीत नसून मानतो असें म्हणेल अगर माहीतान माहीत आहे असे म्हणेल व खरी वाटत नसून स्परी बाटते असे म्हणेल किंवा काही गोष्ट जात असूम किंवा मानीत असून नाही म्हणेल अथवा सरी वार त असून खोटी बार असें म्हणेल तरीलोअपराध झाला. न्यायाचे कोर्स पढे एकादे काम चालण्या पूर्वी जी चौकशी कायदेशीर रीतीने अ को आज्ञेने होते तीजरीन्यायाचे कोर्दा समोर नसली तरी तो एक न्यायाना पर्यायच आहे म्हणून तशा पर्याया कडे बोटी साक्ष दिली तरी तोगुन्हा आहे. ४ एकाद्याने दिलेली साक्षखोटी आहे असे माहीत असता ती साक्ष खोती नाही तरी आहे असे सिद्ध करण्यासारी कोणी यत्न करील किंवा प्रतिपादनीय मदत निशीने आ सादेन परावा करील तर सुरूच्याची साक्ष खोराउरल्यास त्याजकडे जसा गन्हा यावयाचा तसाच त्याजकडे येतो.कारण त्याचे साक्षीहूनअन्यत्र सबल पुराव्याने त्याची साक्ष जर खोटी ठरली नरत्यारखोटेसाक्षीसअनुसरून यानी साक्ष असल्यामुलें या चीही खोटी ठरावी हे अर्थात सिद्ध होते र हा प्रकार एक देशीय समजावा.) ५ एकादा लेख खोरा आहे असे माहीत असून किंचा मानण्यास पुरनी कारणे अ. सनातिना त्याचे खरेपणाविषयी खात्री नसतो त्याचा उपयोग खन्याप्रमाणे लबाडीने साक्षीचे कामात केला म्हणजे तो कागद साती दाखल दिला असें समजून खोले