पान:न्याय रत्न.pdf/222

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले नाही

________________

राज्याधिकाराचे सन्मानाविरुद्ध अपराध. निराकरण कोणते अमलदारापुढें (न्यायाचे किंवा इतर खात्यातील) कोणते कामात न्यायाचे किंवा इतर.) कोणी कशारीने खोटी साक्ष दिली? तोअमलदार शपथ अगर प्रतिज्ञा देण्यास कायद्या अन्वये अधिकारी आहे की नाही? याने त्याजपुटे रीती अन्य यें शपथ अगर प्रतिज्ञा घेतली होती की नाही? शपथ किंवा प्रतिज्ञा यादोहोंतून धर्मा. अन्नये ज्यालाजशी द्यावयाची तशी त्याजला दिली आहे की नाही? शपथ किंवा प्रतिज्ञा देण्या प्रत्याजला सावध करून सोडेन बोलण्याविषयी चांगली समजादिली होतीनी नाही? कैदी बहिरा किंवा नातिवट अथवा सवालाचा अर्थ बरोबररीतीने समजण्या. चें यथार्थ ज्ञान नाही असा आहे की काय? साक्ष होते वेळी त्याजलासबालनांगरेपकारस. मजाविले होते की नाही? साक्ष झाली तेव्हां तो बेहोष अगर अजारी होता की काय? म्हणजे त्याची चित्तवृत्ती शरीरविकाराने काही बदल झाली होती की काय? कोणता म. जकूर साक्षीदारास विचारला होता? नात्याने कसा सांगितला? साक्षीदाराने सांगितल्या प्रमाणे अगरत्यारे मनलबा प्रमाणेच उत्तराचा मजकूर जबानीत लिहिला गेला किंवा फरकाने लिहिला गेला? मजकूर पुरा झाल्यानतर वाचून दाखवून त्याजला बरोबर रीतीने समज करून दिल्यावर त्यांत लिहिलेला मजकूर त्यास मान्य झाला होनाकीनाही? साक्षीचे कागदावर सही अगर निशाणी त्याने खुषीने केली होती की नाही बरीने केली असेल तर कसे प्रकारची जबरी झाली? साक्षीघेण्याने वेळीच साक्षीचे का. गदावर तो खुषीने सही करते समयीं जवळ कोण कोण होते? त्यांनी ती साक्षी महापासन ऐकलीकी नाही? वरवषीनेसही केलेली त्यानी आपले नजरेने पाहिलीकी नाही कोणती गोष्ट साक्षीदाराने यथार्थ लिहून दिली नाही म्हणजे कोणचा मजकूर खोरासांगितला? साक्षीचे कागदावर यापुढें साक्ष झाली त्याअंगल दाराची सहीआहेकी नाही? (सही नसेल तर तोसाक्षीचा कागद निरुपयोगी समजावा.असेंहीन्यायाचे मत आहे. तथापिजवानीवरील सही कैदीची आहे व तीजबानी त्याणेच दिलेली आहे.व तीत्या अंमलदारापुढे शपथ घेऊन मजकूर सांगितला तोच मजकर लिहिल्याचीआहे.असे सिद्ध झाले तर तितका पुरावा बस आहे. कारण अंमल दाराचे -

  • शपथेचे ठिकाणी प्रतिज्ञेचा व प्रतिक्षेचे ठिकाणी शपथेचा विरुद्ध रीतीने उपयोगसाला तर नोआपले धर्माप्रमाणे पुरतेपणीबांधलाजात नाहीया मुळे त्याजलारान्हेगार ठरविण्या. सकमतरता यते असें न्यायाचे मत आहे. + अडाणी लोकांस जवानी वाचून राखवून खरीआहे ना म्हणून विचारले म्हणजे नेहोयमणनावमगत्या वाचलेल्या मजकुरांत त्यांनी सांगीतल्याप्रमाणे मतलबालिहिला गेला नसला तरी में पास समजत नाही यासाठी असामुदापाहातजाया.