कै० जनार्दन बाळाजी मोडक, बी. ए.} ४१
__________________________________________________________________
माला व निबंधचंद्रिका यांतील त्यांचे लेख त्यांच्या सहीनिशीं प्रसिद्ध झाले अस
ल्याकारणाने ते अमुक ह्मणून पुनः येथे सांगण्याची जरूरी नाहीं. आमचा असा
अंदाज आहे की, माजी 'शाळापत्रकांत' महाराष्ट्र कवितेच्या संबंधानें यांच्या हा-
तचीं कांहीं शंकासमाधानें असावीत, परंतु याचा पत्ता नीट लागणे कठिण. 'काव्य-
रत्नावली'कारांनी यांस एक काव्यपरीक्षक नेमलें होतें. त्यासंबंधानें ते पुस्तककार
जें योग्य असेल तें लिहितीलच. इतके ठिकाणी हे लेख लिहीत होते तेव्हां यांचा
उद्योग, यांचा व्यासंग व यांचें परिशीलन हीं किती वर्णनीय होतीं याची अटकळ
वाचकांनीच करावी. शिवाय हेही पण लक्षांत ठेविले पाहिजे की यांचे हे लेख
बातमीदारांच्या पत्रांच्या किंवा शिळोप्याच्या गप्पांच्या जातीचे नव्हते; इतकेंच
नाहीं, परंतु ज्या वर्तमानपत्रांतून व मासिकपुस्तकांतून ते लेख प्रसिद्ध झाले,
त्यांतील मुख्य संपादकाच्या चांगल्या चांगल्या लेखांना सुद्धां ते निस्तेज करून
सोडीत व खाली पहायास लावीत. हे त्यांचे सर्व लेख एकत्र करून छापविले
असतां तो संग्रह अत्यंत मोलाचा उपयोगाचा व अध्ययन करण्यालायक
होईल. हे काम कोणी त्यांच्या घरोब्याच्या मित्रानें पत्करिलें पाहिजे. विविध-
ज्ञानविस्तारांत मोडक यांचे जे लेख आजवर आले त्यांची यादी खाली दिली
आहे, तीवरून त्यांचे आवडते विषय कोणते होते व लेखविस्तार केवढा आहे
___________________________________________________________
- पुराणग्रंथ; मंगल ग्रहाचे चंद्र; लघु ग्रह; बुध ग्रहावर जीवजंतु आहेत काय ?;
नवीन ग्रह; लीलावती; काशी येथील संवत् १९३६ । ३७ । ३८ | ३९ | ४० व ४१
च्या तिथिपत्रांवर अभिप्राय: कालमापन; लघु आर्यसिद्धांत; कळंबी गांवीं आकाशांतून
पडलेला दगड; क्षेत्रशंकुच्छेदावरील पुस्तकपरीक्षा; चिंतामणि रघुनाथाचार्य ज्योतिषी;
नवीन शोध; पत्रांस उत्तरें; ग्रहर्णे; वराहमिहिराचा काळ; आर्यकालगणना; रफुटवक्ता
अभियोगी; फलज्योतिष; चंद्रिका हाणजे चांदणें; धूमकेतु; धूत; कळंबी गांवीं पडलेल्या
दगडाचें पृथक्करण; आर्यभट्ट; रा. ब. केरो लक्ष्मण छत्रे; कविचरित्र - श्रीहर्ष, बाण,
भवभूति, माघ, सातवाहन, बिल्हण, जगन्नाथपंडितराय, राजशेखर, रुद्रट, क्षेमेंद्र,
मंखक, गोवर्धनाचार्य, अलंकारशास्त्रकार, मम्मट; पंचांग, विविधग्रंथसंग्रहपुस्तकावरील
अभिप्राय; ज्योतिषी कमलाकर भट्ट; मेघदूतावेष्टित पार्श्वाभ्युदय काव्य; एक नूतन उप-
लब्ध ६५० वर्षांपूर्वीचें काव्य; भडोच येथील गुर्जर राजांचें प्राचीन राज्य; व्यासकृत '
महाभारतांत परस्परविरोधी असे दोन लेख; रामजोशाच्या लावण्या; पत्रें व पोबाडे.