पान:गच्चीवरील गप्पा.pdf/५२

गच्चीवरील गप्पा.

तात तें आमच्याकडे नाहींच म्हटलें तरी चालेल. मग कुटुंबसुखाची गोष्टच काढावयाला नको. ह्या सर्वांचें कारण हल्लींच्या अशिक्षित अथवा विशिक्षित स्त्रिया होत. गर्भधारणा व प्रसूति ह्यांकरतां पुरुषांपेक्षां स्त्रियांना गृहाची जरूरी अधिक भासते. पुरुषांचें काय ? ' घर ना दार, देवळी विन्हाड ' अशी स्थिति असणें अशक्य नाहीं. तेव्हां हें घर स्त्रीस पती- पासून प्राप्त होतें. तसेंच स्त्रियांचे नैसर्गिक दौर्बल्य विचारांत घेतां त्यांच्या जीवाच्या व अब्रूच्या संरक्षणाची जवाबदारी आयतीच त्यांच्या पतीवर पडते. स्वातंत्र्योन्मुख स्त्रियांनी या गोष्टीचा नीट विचार करावा. असो. वरकारभार व मुलांचें पालनपोषण हीं चांगल्या रीतीनें करता येण्यास स्त्रियांना योग्य व चांगले शिक्षण मिळणें अवश्य आहे. मराठी स्त्रियांवि- पयींच बोलावयाचें झालें तर प्रत्येक स्त्रीला मराठीचें पूर्ण ज्ञान झालें पाहिजे. मराठी भाषेचें शास्त्र या दृष्टीनें तिनें अध्ययन केलेलें असावें. मराठीमधील उत्तम ग्रंथांचे परिशीलन असणें अगत्याचें आहे. संस्कृ- तांत तिची वरीच प्रगति झाली पाहिजे म्हणजे; कोशाच्या साहाय्यानें प्रत्येक स्त्रीला पुराणग्रंथ वाचतां आले पाहिजेत. संस्कृत व मराठी वाङ्मयाच्या इतिहासाची थोडीबहुत माहिती असलीच पाहिजे. इंग्रजीचें ज्ञान कामच- लाऊ असले तरी पुरें आहे. पण हल्ली इंग्रजीला फाजील महत्त्व दिलें जातें हैं सर्वथैव अनिष्ट होय. सांप्रत हिंदु स्त्रियांना उपयुक्त अशी कोण- तीहि शिक्षणसंस्था की जिला हिंदुशिक्षणसंस्था म्हणतां येईल अशी अस्तित्वांत नाहीं. हिंदु स्त्रियांकडून धर्मशास्त्रे म्हणजे स्मृतिग्रंथ वाचून घ्यावयास नको काय ? त्याचप्रमाणें ज्योतिषशास्त्राचेहि सामान्य ज्ञान त्यांस कां नसावें ? संस्कृताच्या अध्ययनानें मनुष्य कर्मठ व संकुचित वृत्तीचा वनतो असा समज आमच्यापैकी कित्येक विश्वविद्यालयांतील पंडि- तांचा झालेला आहे. पण हा ग्रह साफ चुकीचा आहे. उलट संस्कृत ग्रंथांच्या अध्ययनानें मनुष्य नास्तिक बनण्याचीच भीति कित्येकांना

४०