येणार नाही याची बालंबाल खात्री असल्याने निर्मिकाचे नाव सांगावे आणि
आपल्याच हाती सत्ता घ्यावी असा हा डाव आहे.
उरलीसुरली शिवी म्हणजे स्वतंत्रतावादा'ला भांडवलवादी म्हणणे.
भांडवलवाद ही मार्क्सवाद्यांनी शंभर वर्षे वापरलेली शिवी आहे. सरकारने
अर्थव्यवस्था सांभाळावी, ती बाजारपेठेवर अवलंबून ठेवली तर उत्पादन
थंडावते असले बाष्कळ अर्थशास्त्र समाजवाद्यांनी मांडले. शंभर वर्षे त्यांची
सद्दी चालली. समाजवादाचा डोलारा कोसळला तरी भांडवलशाही हा
शिवीशब्द जनसामन्यांच्या शब्दकोशातून दूर झालेला नाही.
वस्तुतः, 'स्वतंत्रतावाद' आणि 'भांडवलवाद' यात काही साम्य
नाही; उलट 'भांडवलवाद' आणि 'समाजवाद' हे सख्खे नसले तरी चुलत,
मावसभाऊ आहेत.
मनष्यप्राण्यांची पहिली संस्कृतीस्थाने उभी राहिली ती मोठ्या नद्यांच्या
वळणावरील सुपीक गाळपेराच्या जमिनीत. सुपीक जमीन, मुबलक पाणी या
निसर्गाच्या आधाराने सर्वात पहिल्या मानवी समाजाच्या रचना झाल्या.
त्यानंतर, कष्ट करणारा माणूस किंवा तलवार चालवणारा शिपाई;
साधनांची मुबलकता वाढवण्यात अग्रेसर ठरले. श्रमसंस्कृती निसर्गदत्त
मुबलकतेवर आधारलेल्या समाजावर मात करून गेल्या.
यानंतर, अन्नाच्या वरकड उत्पादनातून माणसाने साधने उत्पन्न केली
आणि यंत्रसामुग्री, तंत्रज्ञान, भांडवल ही राष्ट-ांची शक्तिस्थाने ठरली. या
कालखंडात खुल्या बाजारपेठेवर भांडवल उभारणी करणारे समाजही झाले
आणि शासनाच्या हाती सर्व सत्ता देणाऱ्या समाजवादी व्यवस्थाही झाल्या.
'स्वतंत्रतावादा'चा पाया या तीन कालखंडांतील कोणत्याही संस्कृतीत
नाही. स्वतंत्रतावादाचा कालखंड आणि व्यवस्था आताशी कोठे क्षितीजावर
उदय पावत आहे. स्वतंत्रतेच्या व्यवस्थेत महत्त्व पंचमहाभूतांना नाही; श्रमाला
नाही; भांडवलाला नाही; महत्त्व आहे ते या सर्वांचा संयोग घडवून आणणाऱ्या
उद्योजकाला, संशोधकांना, धडाडी दाखवून उद्योगव्यापार उभे करणाऱ्यांना.
'स्वतंत्रतावाद' 'भांडवलवादी' नाही; 'उद्योजकतावादी' आहे.
'स्वतंत्रतावाद' विलायती वाण नाही. डार्विनवादी, मन:पूतवादी, भांडवलवादी या साऱ्या परदेशी शिव्यांची खैरात त्याला लागूच पडत नाही.
