होता. किती तरी वर्षांचा. तो का फोडायचा ?” सासू बोलत होती. करुणेने दुसरा घडा घेतला व लांबून त्या विहिरीवरून तिने भरून आणला. तिने सासूसासऱ्याना पाणी पाजले. नित्याप्रमाणे तिने त्यांची सारी सेवा केली.
धान्य आता मुळीच मिळेनासे झाले. करुणा कोठून तरी, काही तरी आणी व सासूसासऱ्यास दोन तुकडे देई. ती कोठून कोंडा आणी, कण्या आणी. रानातून कधी ओला पाला आणी. काहीतरी करी व सासूसासयांना जगवी.
“ करुणा, कसली ही भाकरी ! घाणेरडा कोंडा, हा का खायला घालणार आम्हाला ? तू मागून जेवतेस. तुझ्यासाठी चांगली करीत असशील भाकरी, म्हणन तर टुणटुणीत आहेस. बाळ शिरीष कोठे रे आहेस तू ? परंतु ही कैदाशीण घरात आहे, तोपर्यंत तू नाही येणार. अस, बाळ. कोठेही सुखात अस !” असे सासू बोलत होती.
करुणेचे डोळे घळघळू लागले. खरोखर, दोन दोन दिवसांत तिला घास मिळत नसे. जे काही मिळे, ते आधी ती सासूसासऱ्यास देई. तरी ही अशी बोलणी. तिची सत्त्वपरीक्षा चालली होती.
एके दिवशी सरकारी दुकानावर करुणा गेली होती. तिथे अपार गर्दी. केव्हा येणार तिची पाळी ? आणि ही काय गडबड ? अरेरे ! ती पाहा एक गरीब स्त्री ! तिचे दिवस भरले होते वाटते ! अरेरे ! गर्दीत धक्काबुक्की होऊन ती तेथेच बसली आणि प्रसूत झाली ! दुष्काळात बाळ जन्माला आले. कशाला आले ?
करुणेने त्या भगिनीची व्यवस्था केली. तिला सावरले. तिला एका झोपडीत तिने पोचविले. ती परत आली. रात्र होत आली. दुकान बंद होत होते.
“ मला द्या हो दाणे. मी त्या बहिणीला पोचवायला गेल्ये होत्ये. द्या हो दादा.”
“ आता उद्या ये. आम्ही थकलो.”
“ सासूसासरे उपाशी आहेत. द्या. मी एकटीच आहे येथे आता. गर्दी नाही. राजा यशोधराच्या राज्यात का दया उरलीच नाही ?”
