"अं! माझ्याजवळ भरपूर फिल्म आहे. ती बाई नक्कीच पाहात राहण्याजोगी आहे."
"तरीपण तिच्याकडे टक लावून पाहाणं बरं नाही. ती संकोचलीय तुझ्यामुळे.
तुम्ही अमेरिकन लोक म्हणजे अगदी विचित्र असता. कशात तुम्हाला इंटरेस्ट वाटेल, सांगता यायचं नाही."
"तुला नाही वाटत ती विलक्षण आहे असं?"
"रोजच्या सहवासात आलं की कशात काही 'विशेष' वाटत नाही माणसाला."
"इथं राहणं तुला फारसं आवडत नाही, खरं ना?"
त्याच्या आवाजातलं त्रयस्थ कुतूहल तिला खुपलं. हिराबाईबद्दल इंटरेस्ट दाखवण्यात काहीच धोका नाही-तिला वाटून गेलं. तो तिचं उघडपणे कौतुक करू शकतो. फोटो काढू शकतो. टक लावून पाहू शकतो. पण मी निराळी आहे. सभ्य माणसं एकमेकांविषयी इंटरेस्ट दाखवत नसतात. फक्त खालच्या वर्गाबद्दल रस दाखवू शकतात. काळ जरा वेगळा असता तर हिराबाईला रात्री त्यानं आपल्या खोलीवर बोलावून घेतलं असतं. जर त्याला ती रुचली-पटली असती तर सकाळी भरपूर बिदागी पण दिली असती. इंग्रज नाही का? जग जिंकणारे. ते गौरवर्ण विजयी वीर खुशाल अगदी हलक्या, गलिच्छ बायकांबरोबर झोपले आणि अक्करमाशा मुलांचं एक लेंढार इथं निर्माण झालं.
कुणालाच त्या पोरांचं कौतुक नव्हतं. पण माझा हा विचार तितकासा अचूक नाही. त्या बायांची जात इतकी हलकी होती की त्यांच्या जातवाल्यांना ह्याचासुद्धा अभिमान वाटायचा. सरोजिनीला झाडूवाल्यांच्या कॉलनीतली ती गोरीगोरी, निळ्या डोळ्यांची, सोनेरी केसांची मुलगी आठवली. कुणास ठाऊक, एखाद्या कलेक्टरची मुलगी किंवा नातही असेल ती, साऱ्या गावचा मैला गोळा करीत हिंडणारी, 'लिटल साहेबाची लेक' म्हणायचे ते तिला.
"इथं तुला काय आवडत नाही?" लेविननं पुन्हा विचारलं.
"बरी आहे जागा. पण माझं सगळं पुढचं आयुष्य इथं घालवायचं आहे या कल्पनेत मला रुची नाही."
"इथं वेळ कसा जातो तुझा?"
"नाही जात."
"प्रतापच्या कामात इंटरेस्ट नाही का तुला?"
"प्रथमप्रथम वाटायचा," ती थोडीशी हसली. "आमच्या ओळखीचे बाकीचे
