पान:इस्लाम आणि संस्कुति.pdf/143

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले आहे
१३४
इस्लाम आणि संस्कृति


 आपला स्वार्थ, अप्पलपोटेपणा, संपत्तीची हांव बाजूला ठेवून माणुसकीच्या दृष्टीने आपण राष्ट्राकडे पाहूं लागलो तर आर्थिक दुःस्थिति दूर व्हावयास फारसा वेळ लागणार नाही. या दृष्टान पवित्र कुराणने दिलेला आदेश प्रत्येकाने आपल्या अंतःकरणावर कोरून ठेवण्यासारखा आहे.

 " त्यांना सांगा की आपल्या गरजेपेक्षा जास्त असेल तें सर्व दुसन्यांना देऊन टाका."

 इस्लामचा हा बहुमोल उपदेश जर आचरणांत आणून दाखविला तर जनतेच्या आर्थिक स्वास्थ्यास केवढी तरी मदत होणार आहे. अशा त-हेचें औदार्य जर प्रत्येकाने दाखविलें तर आर्थिक अनावस्या हा शब्द अस्तित्वांत देखील राहणार नाही. वरील वाक्यांत बधुतला आवाहन करण्यांत आले आहे. बंधुत्वाच्या भावनेने दुसऱ्याशी वागा हाच अर्थ त्यामध्ये अभिप्रेत आहे. जनतेमध्ये बंधत्वाच्या भावना जितक्या जास्त प्रमाणांत फैलावतील तितक्या प्रमाणांत आथि परिस्थिति निवळत जाईल. इस्लामने राज्यशास्त्रांत बंधतेला जे महत्व दिले आहे ते यामुळेच.

 समता हा लोकशाहीचा फार मोठा आधार आहे. ज्या ठिकाणा समता नाही त्या ठिकाणी निमळ लोकशाही संभवत नाही. ज्या राष्ट्रामध्ये काळागोरा असा भेद केला जातो. उच्चनीचपणाचे कप्प पाडले जातात, स्पृश्यास्पृश्य असा भेद केला जातो त्या राष्ट्रात लोकशाहीचा कितीही डांगोरा पिटला तरी ती लोकशाही या नावात कदापिही पात्र होऊ शकणार नाही. लोकशाही म्हटली की त्या