७८ चालली होती. त्या वेळेस माक्सिमिलियन राबेस्पिर ह्मणून कोणी हलका पुरुष मोठेपणास चढला होता, याजवळ सर्व सत्ता होती, त्याने राज्यकर्त्यांस खुशी नाहीं, असे संश- यावर बहुत माणसांचे व बहुत कुटुंबांचे शिरच्छेद केले. त्यानें निराश्रित आणि निरापराधी राणीचाही अकटोबर महिन्यांत सोळावे तारिखेस तिचे ३८ वर्षांचे वयांत शिर च्छेद केला; आणि तिचा प्राण घेण्याचे पर्वी तिची अ न्यायानें चौकशी करून तिचें दुःख वाढविलें. इंग्लंड देशामध्ये कित्येक लोकांची गुन्हेगार लेखांसाठी चौकशी करून त्यांस वाटनीवे एथें पाठविलें. पार्लमेंट सभा जान्युआरी महिन्याचें २१ वे तारिखेस मिळाली; तेव्हां राज्यानें कळविले की, बालेन्शिएन, टूलों, आणि इंडीस एथील लढाया सिद्धीस गेल्या, इ०स० आणि कळविलें कीं, आपले अबरूस योग्य असा १७९४ करार फ्रेंच लोकांकडून करून घेण्याकरितां ल- ढाई निकराने चालवावी, हें आपणास योग्य होय. त्या वे- ळेस सभेतील राजविरुद्ध लोकांतून कित्येक कमी झाले होते, तरी त्यांनी यांवर बहुत बाद केला; परंतु शेवटीं राजाकडच्या संमति अधिक पडून ठरले की, अरमाराकडे पंचायशीं हजार लोक ठेवावे. ते वेळेस मिलिशिया, रख- वाली वगैरे सर्व मिळून ब्रिटिश फौज १४०००० वर जा मली. त्या वर्षी राजाकडे एकंदर वसूल १९९४०००० पौंड इतका झाला; आणि दुसरे एक कोटी दहा लक्ष पौंड उसनवार घ्यावयास आज्ञा दिली. या वर्षी गुलामांचा व्या- पार बंद होण्यासाठी यत्न केला; परंतु लार्ड सभेचे फार आग्रहामुळे तो सिद्धीस गेला नाहीं. फ्रेंच राज्यसभेनें 1
