लहान पोरांना सोडून मी पळून जाईन का तसंच काई झाल्याशिवाय?"
ती बसल्याबसल्याच थोडी सरकली,सावलीतून उजेडात आली, तेव्हा मी पाहिलं, तिच्या गालावरही माराचे वळ होते. ती खूप गोरी होती. केस लालसर भुरे होते. मी लहान मुलांच्यात तेल न लावल्याने किंवा कुपोषणाने केस भुरे झालेले पाहिलेत.पण जात्याच लाल केसांच्या माणसांच्या असतात तसे हिच्या हातांवर, चेहऱ्यावर वांग होते.
तिला हाकलून देणं मला प्रशस्त वाटेना. तिचं काय करावं ह्याचा विचार करताना मला एकच मार्ग दिसला.
मी तिला म्हटलं, "पुण्याला अनाथ बायकांसाठी सरकारचा एक आश्रम आहे तिथे जाशील?"
"कसं जायचं?"
"बसनं."
"मी ट्यांडवर गेले तर तिथं ह्यांची मानसं पाळत ठिऊन असतील."
"त्याची तू काळजी करू नको. मी सोबत देऊन तुला पाठवीन. इथून थोड्या अंतरावर बसमध्ये बसवून देऊ."
ती बरं म्हणाली. मी म्हटलं, "तू कुणाची ते सांगितलं नाहीस. तिनं अमक्याची सून म्हणून सांगितलं ते नाव माझ्या परिचयाचं होतं, ते लोक भटक्या जमातीचे, पण वीसेक वर्षांपूर्वी इथे येऊन स्थायिक झालेले. तिच्या सासऱ्याचा जमातीत बराच दबदबा होता. दीर चोरीचा माल खरीदतो असा बोलबाला होता. एका स्थानिक दादाची माणसं म्हणून लोक त्यांना ओळखंत.
आपण कुणाच्या तरी कौटुंबिक मामल्यात नाक खुपसतोय, त्यातही अशा लोकांच्या म्हणून जरा बाकबुक वाटत होती, पण सोबत बघून मी संगीताला पुण्याला पाठवलं. पाच-सात दिवसांनी कळलं की ती परत आलीय. बाहेरून चौकशी केली तर समजलं की महिलाश्रमाच्या चालकांनी नियमानुसार तिच्याकडून नाव-पत्ता घेऊन तिच्या नवऱ्याला कळवलं. नवरा आणि सासरा तिथे दाखल झाले. पद्धत अशी की हिनं त्यांच्या देखत सांगितलं की ते मला वाईट वागवतात, मला त्यांच्याबरोबर जायचं नाही तर तिला ठेवून घ्यायचं. संगीता ढेपाळली म्हणा, घाबरली म्हणा किंवा तिन आपला विचार बदलला म्हणा, ती मुकाट्यानं घरी परत आली. ती न तिचं नशीब म्हणून मी स्वस्थ राहिले.
