'माफुआ' जातीवाद
धुळ्याला कॉम्रेड शरद पाटील नावाचे मार्क्स, फुले, आंबेडकरप्रणीत, सत्यशोधक मार्क्सवादी एक मित्र आहेत. जाती वर्ग स्त्री दास्यांतक, अशा जडजंबाल नावाच्या चळवळीचे ते पुरस्कर्ते आहेत. त्यांचे लिखाण तसेच बाळशास्त्री हरदासानंतर इतके पंडिती लिहिणारा दुसरा कोणी झाला नाही. मराठा तर सोडाच, ब्राह्मणातसुद्धा नाही. शरद पाटलांचे बोलणे सुबोध आहे. लिहिणे त्यांचे त्यांनाच समजते की नाही, याबद्दल माझ्या मनात जबरदस्त शंका आहे. शेतकरी संघटनेचे, शेतकरी आंदोलनाचे, संघटनेच्या सामाजिक भूमिकेचे, महिला आघाडीचे कॉम्रेड शरद पाटील यांनी पुष्कळ कौतुक केले आहे; पण मी राखून राखून बोलतो, खुलेआम जाती वर्ग स्त्री दास्यांतक 'माफुआ' विश्लेषण पद्धतीच्या आधारे मार्गक्रमण करणाऱ्या जनआंदोलनांपासून अंतर राखून राहतो, अशी त्यांची तक्रार आहे आणि माझ्या या भूमिकेचे 'माफुआ' विश्लेषण ते वारंवार स्पष्ट करतात. ब्राह्मण कुळात मी जन्मल्यामुळे माझ्या विचारातला हा दोष अपरिहार्य आहे, असे त्यांचे स्पष्ट निदान आहे.
स्वजाती विरोधक आणि समर्थक
मी शहरी सुशिक्षितांत जन्मलो; पण त्यांना न आवडणारे शेतकरी आंदोलन उभे केले. हिंदू ब्राह्मण कुटुंबात जन्मलो आणि हिंदुत्वाचा गर्व बाळगणारे माझ्यावर दात ओठ खातात. मी पुरुष जन्मलो; पण जगातील सर्वांत मोठ्या महिला संघटनेचा मी कार्यकर्ता आहे. जन्माच्या अपघाताने मला जे जे काही लाभले त्यापासून मी जाणीवपूर्वक अंतर ठेवलेले आहे आणि स्वजातीच्या जुनाट अभिमानाला मार्क्सवादाची बेगड आणि संस्कृत प्रचूर पांडित्याची झूल घालणारे कॉम्रेड शरद पाटील ब्राह्मण घरात जन्मले असते, तर पेशवाईतल्या ब्राह्मणाचा नवा अवतार वर्तमानकाळात पाहायला मिळाला असता. माणसाच्या जन्माने त्याची सगळी मते वगैरे ठरतात, असे गंभीरपणे मानणाऱ्यांत कॉम्रेडसाहेब आघाडीवर आहेत.
प्रश्नावली
जातीयवादी म्हणजे कोण? शालान्त परीक्षेत वस्तुनिष्ठ प्रश्न विचारले जातात तसा प्रश्न विचारला. हो किंवा नाही म्हणा. खालील संस्था, पक्ष यांपैकी जातीयवादी कोण?
| १) देशस्थ ऋग्वेदी ब्राह्मण संघ | हो | नाही |
| २) बौद्ध भिक्षु महासंघ | हो | नाही |
