हरिजन शरद जोशी
आजच्या दलित चळवळीला अर्थशास्त्राचे वावडे आहे. त्यांच्या म्होरक्यांना परंपरागत खालच्या समजल्या जाणाऱ्या जातीत अपघाताने जन्म मिळाल्याचा लाभ उठवायचा आहे. जातीचे नामाभिधान त्यांच्या दृष्टीने महत्त्वाचे आहे; विद्यापीठाचे नामांतर महत्त्वाचे आहे; त्यांच्या समाजाचे काय व्हायचे असेल ते होवो.
मी माझ्यापुरता एक उपाय शोधून काढला आहे. मी परमेश्वर मानत नाही; तेव्हा स्वतःला परमेश्वराचे लेकरू 'हरिजन' म्हणवून घेण्याचा मला काही अधिकार नाही; पण शब्दार्थाने पाहायचे झाले तर माझ्या नावापुढे श्रीमान किंवा श्री. असे उपपद लावून घेण्याचाही मला अधिकार नाही. कोणतेही उपपद लावले तर ते चुकीचेच होणार, मग 'हरिजन' हे उपपद का वापरू नये? माझ्याशी पत्रव्यवहार करणाऱ्या आणि एरवी माझा उल्लेख करणाऱ्या सर्वांना माझी विनंती आहे; सगळ्या जगापुढे मी जाहीर करतो; यापुढे मला श्री. शरद जोशी असे न संबोधता 'हरिजन शरद जोशी' किंवा नसते 'ह. शरद जोशी' म्हणून संबोधण्यात यावे. श्री. हे उपपद माझ्या नावापूर्वी वापरल्यास माझ्या भावना दुखावतील.
(१३ मे १९९४)
■ ■
