पान:अनेक-कवी-कृत-कविता.pdf/135

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले नाही

________________

उद्धवचिद्घनकृत. ब्रह्मपदी उभयत्र हि नाहिं च होत परस्पर आणिक ऐकें ।। १७ ॥ कर्मप्रवत्ति त्रिधा पुससी तरि ज्ञेय असे म्हणिजे विषयाते ।। त्या विषयों उपभोग विभोगुनि जाणिव ते म्हण ज्ञान तयाते ।। नीव तिजा करिता अणि जाणत कर्मक्रिया सकळां करणाते ।। साधन कर्म त्रिधा परिसे असे तूं सहजे परता सकळाते ।। १८ ।। ज्ञान कर्मा करितां गुण वांटुनि देइन तूं करिं सावध चित्ता ।। सात्विक आचरतां सुटिजे त्यजिज गुण राजस तामस पार्या ॥ जो पहिले कायला गुण सागर तत्व-विचारण संमत मत्ता ॥ सांख्य जया म्हाणजत तयातिल हा गुण भेद मि सांगत आतांता सर्वे नगा कनकास चि जाणत अव्यय सर्व भती निका मदघट मात च ततु बहू पाट को लहरी जळ वाचनिकाला तेवि दिसे जग भिन्न निजाकृति एक विचारित एक्य स्वभावी ॥ सात्विक ज्ञान तया उपज बुझ ज्ञय स्वरूप करूनि चीन जाण तं राजस ज्ञान तया म्हाणज पृथकाकृति हे जग पाहे ॥ भरले धरणी तरणी तितुकेहि शिश म्हणताहे || पनि चित्र बहुविध अश्वगजादिक मानित मोहे ।। ये गबाळ चि कोण मि हे अपणा हि न लाहे ।। २१ ।। परि तामस ज्ञान नया विषयीं भर शास्त्र दिसेना ।। ज्ञान बाळक बागल देव जसा निज देह चि ईशा भी निज स्वार्य विना न सुचे उदरा अणि शिस्ना ।। न सके चधु सोयरिक रिति वाचनि घे ना ।। २२ ।। ज्ञान नव्हे परि ताम नसे चकले हि कदाचित द्वेष न लागे ।। शिरि अर्पित बद्ध नव्हे सहसा फळ-त्यागें ॥ २३ ॥ वध-पालन आणि अहंकृति मी करितो हे ।। मानित आंगि उपास वनें फिरताहे ।। नि कर्म मनी अहंकार अपार चि वाहे || चि वाहत गारुडि राजस कर्म पहा हे ॥ २४ ।। हि बाधित शाण दुज्या शिणवी बहु केशे ॥ मलगा. 1 गज-हत्तो. २ ज्ञेय जाणण्याचा विषय. यंती, मध्यमा,न्य १०० । सात्विक कर्मतया म्हणिज नियते करि वर्ण सांग घडे तरि राग नसे चुकले हि कदाचित सर्य प्रकाशित विश्वक्रिया परि तो निरहंकृति र आचरणे जगदीश्वरि अर्पित बद्ध नव्हे सर इच्छनि काम करी वधु-पालन आणि अहंकृति हत फळी बह कष्ट न मानित आगि उपास तबिकरी फळ इच्छुनि कर्म मनी अहंकार विशिके शिरिं सर्प चि वाहत गारु