ती फुलराणी
हिरवे हिरवेगार गालिचे, हरित तृणाच्या मखमालीचे;
त्या सुंदर मखमालीवरती, फुलराणी ही खेळत होती.
गोड निळ्या वातावरणात, अव्याज-मने होती डोलत;
प्रणयचंचला त्या भ्रूलीला, अवगत नव्हत्या कुमारिकेला,
आईच्या मांडीवर बसुनी, झोके घ्यावे, गावी गाणी;
याहुनि ठावे काय तियेला, साध्या भोळ्या फुलराणीला ?
पुरा विनोदी संध्यावात, डोलडोलवी हिरवे शेत;
तोच एकदा हासत आला, चुंबून म्हणे फुलराणीला-
“छानी माझी सोनुकली ती, कुणाकडे ग पाहत होती ?
कोण बरे त्या संध्येतून, हळुच पाहते डोकावून ?
तो रविकर का गोजिरवाणा, आवडला अमुच्या राणींना ?”
लाजलाजली या वचनांनी, साधी भोळी ती फुलराणी !
आन्दोली संध्येच्या बसुनी, झोके झोके घेते रजनी;
त्या रजनीचे नेत्र विलोल, नभी चमकती ते ग्रहगोल !
जादूटोणा त्यांनी केला, चैन पडेना फुलराणीला;
निजली शेते, निजले रान,, निजले प्राणी थोर लहान.
अजून जागी फुलराणि ही, आज कशी ताळ्यावर नाही ?
लागेना डोळ्याशी डोळा, काय जाहले फुलराणीला ?
या कुंजातुन त्या कुंजातुन, इवल्याश्या या दिवट्या लावुन,
मध्यरात्रिच्या निवान्त समयी, खेळ खेळते वनदेवी ही.
त्या देवीला ओव्या सुंदर, निर्झर गातो; त्या तालावर
झुलुनि राहिले सगळे रान, स्वप्नसंगमी दंग होउन!
प्रणयचिंतनी विलीनवृत्ति, कुमारिका ही डोलत होती;
डुलता डुलता गुंग होउनी, स्वप्ने पाही मग फुलराणी
“कुणी कुणाला आकाशात, प्रणयगायने होते गात;
हळुच मागुनी आले कोण, कुणी कुणा दे चुंबनदान !”
प्रणयखेळ हे पाहुनि चित्ति, विरहार्ता फुलराणी होती;
तो व्योमीच्या प्रेमदेवता, वाऱ्यावरती फिरता फिरता -
हळूच आल्या उतरुन खाली, फुलराणीसह करण्या केली.
परस्परांना खुणवुनि नयनी, त्या वदल्या ही अमुची राणी !
स्वर्गभूमीचा जुळ्वित हात, नाचनाचतो प्रभातवात;
खेळुनि दमल्या त्या ग्रहमाला, हळुहळु लागति लपावयाला
आकाशीची गंभीर शान्ती, मंदमंद ये अवनीवरती;
विरू लागले संशयजाल, संपत ये विरहाचा काल.
शुभ्र धुक्याचे वस्त्र लेवुनि, हर्षनिर्भरा नटली अवनी;
स्वप्नसंगमी रंगत होती, तरीहि अजुनी फुलराणी ती!
तेजोमय नव मंडप केला, लख्ख पांढरा दहा दिशाला,
जिकडे तिकडे उधळित मोती, दिव्य वर्हाडी गगनी येती;
लाल सुवर्णी झगे घालुनी, हासत हासत आले कोणी;
कुणी बांधिला गुलाबि फेटा, झकमणारा सुंदर मोठा!
आकाशी चंडोल चालला, हा वाङनिश्चय करावयाला;
हे थाटाचे लग्न कुणाचे, साध्या भोळ्या फुलराणीचे !
गाउ लागले मंगलपाठ, सृष्टीचे गाणारे भाट,
वाजवि सनई मारुतराणा, कोकिळ घे तानावर ताना!
नाचु लागले भारद्वाज, वाजविती निर्झर पखवाज,
नवरदेव सोनेरी रविकर, नवरी ही फुलराणी सुंदर !
लग्न लागते! सावध सारे! सावध पक्षी ! सावध वारे !
दवमय हा अंतपट फिटला, भेटे रविकर फुलराणीला !
वधूवरांना दिव्य रवांनी,, कुणी गाइली मंगल गाणी;
त्यात कुणीसे गुंफित होते, परस्परांचे प्रेम ! अहा ते !
आणिक तेथिल वनदेवीही, दिव्य आपुल्या उच्छवासाही
लिहीत होत्या वातावरणी, फुलराणीची गोड कहाणी !
गुंतत गुंतत कवि त्या ठायी, स्फुर्तीसह विहराया जाई;
त्याने तर अभिषेकच केला, नवगीतांनी फुलराणीला !
हे साहित्य भारतात तयार झालेले असून ते आता प्रताधिकार मुक्त झाले आहे. भारतीय प्रताधिकार कायदा १९५७ नुसार भारतीय साहित्यिकाच्या मृत्युनंतर ६० वर्षांनी त्याचे साहित्य प्रताधिकारमुक्त होते. त्यानुसार १ जानेवारी १९५६ पूर्वीचे अशा लेखकांचे सर्व साहित्य प्रताधिकारमुक्त होते. |