Jump to content

सप्तशती गुरूचरित्र/अध्याय सदतीसावा

विकिस्रोत कडून

गृह भूमी संमार्जन । कीजे नित्य लेपरंजन । शालग्रामशिला धेनू । गृहीं राखून ठेवा गव्य ॥१॥

गृह त्वादे गृहमेधीय । अग्निहोत्र किंवा गुह्य । हो संध्यावत्‌ देवपूज्य । पशुतुल्यत्व अन्यथा ॥२॥

किंवा प्रातर्विस्तरानें । दुपारी पंचोपचारानें । सायंकाळीं निरांजनें । आठ स्थानें पूजनाची ॥३॥

जे कोणी न पूजती । ते यमदंड घेती । वेदमंत्रे द्विज पूजिती । पौंराणोक्तीं स्त्रीशूद्रादि ॥४॥

विपि नां तोत्थ मध्यम । क्रीत हीन, स्वीय उत्तम । तसीं श्वेत रक्त श्याम । पुष्पें अधम शूद्रानीत ॥५॥

न द्या देवा सकृमिछिद्र । दुर्गे दुर्वा, केवडा हरा । वर्जा तुळशी गणेश्वरा । धुत्तुरार्कादि कृष्णा ॥६॥

वाम हस्ताकडे कलश । पुष्पादिका दक्षिण देश । शंख घंटा वामदक्षिणेस । कीजे न्यास देही देवी ॥७॥

कायें मानसें वाचें द्विजा । षोडशोपचारे पूजा । मिळतां पंचामृतें पूजा । स्नानापूर्वीं नंतर भूषा ॥८॥

तवाश्रित मी मला तारीं । म्हणूनी निर्माल्य घे शिरीं । भावें मंत्रजप करीं । तीर्थ पी शिरी घे उद्वासी ॥

घे अंतःकरणीं देवा । पंचसूना दोष जावा । जरी तरी वैश्वदेवा । प्रातःसायं स्वान्नशुध्यर्थ ॥१०॥

याचे प्रातःकालारंभण । होम करी तो देवयज्ञ । हो बळी तो भूतयज्ञ । पितृनृयज्ञ तत्तर्पणें ॥११॥

वीक्षणार्थ अतिथीसी । किंचित् ठरा अंगणदेशीं । येतां अन्न द्या शक्तीसी । द्या यतीसी सजलांन्न ॥१२॥

ओले पाद मुखकर । जेवा घेउनी परिवार । नेणत्यासी वाढा दूर । नच करा पंक्तिभेद ॥१३॥

घालून चित्राहुति । आपोशन घ्या मौंनस्थिति । घ्याव्या मंत्रे प्राणाहुति । पात्र हातीं धरुनिया ॥१४॥

सर्वांस प्राणाहुत्यंत । मौंन पुढें विकल्पित । पात्रीं टाका न उच्छिष्ट । जल पितां शब्द वर्ज्य ॥१५॥

दीप मावळतां न खावें । रजस्वलांत्यां न देखावें । त्यांचे शब्द न ऐकावें । न शिवावें परस्पर ॥१६॥

दुर्वायु अधो आतां । अन्न त्यजा कीटयुक्ता । न जेवावें वांती होतां । केश पडता प्रोक्षुनि घ्यावे ॥१७॥

वियुक्तः स्याद् द्विजत्वात्स । पलांडुलशुनादिभुक् । तामसाहारभुग्दुर्धीः । सात्विकाहारभुक्सुधीः ॥१८॥

आज्या पयोन्न लवण । सर्व खावें अन्य अन्न । सशेष द्यावें उच्छिष्टान्न आपोशन । अर्धे प्यावें ॥१९॥

मुखाचा शोधनासी । वर्जावें तर्जनीसी । मुख हस्ताघ्री शुचीसी । द्विराचमनें बोलीयेलें ॥२०॥

ध्यासम्यक् तांबुलादि । ऐकावें पुराणादि । कीजे सायंसध्याविधी । भोजनांदि पूर्ववत्‌ ॥२१॥

क्षीरान्न रात्रीं शस्त । दिवाकर्म प्राक्प्रहरांत । रात्रौं वर्जा सौंरपाठ । निशींथांत रात्रिकर्म ॥२२॥

जैं पञ्च यज्ञादिकचुके । कीजेप्रायश्चित्तविवेके । सुखशायिनिशां वंदा, सुखें । निजाईशाअर्पूनकर्म ॥२३॥

स्त्रीऋतु कालीं करा रति । पर्व मूल मघा रेवती । वर्जा दिवा श्राद्धव्रती । ऋतुगामी ब्रह्मचारी ॥२४॥

न गुर्विणीशीं रमांवें । रतीं कोप द्वेष त्यजावे । ऋतु चुकवूनी न जावें । जातां पावे भ्रूणहत्या ॥२५॥

घर धंदा होतांहि विप्रा । न सोडावें निजाचारा । गुरु ऐसें कथिती विप्रा । तो आचार करुनि तरे ॥२६॥

इति श्री०प०प०वा०स०वि० सारे आन्हिककर्मनिरुपणं नाम सप्तत्रिंशो०


हे साहित्य भारतात तयार झालेले असून ते आता प्रताधिकार मुक्त झाले आहे. भारतीय प्रताधिकार कायदा १९५७ नुसार भारतीय साहित्यिकाच्या मृत्युनंतर ६० वर्षांनी त्याचे साहित्य प्रताधिकारमुक्त होते. त्यानुसार १ जानेवारी १९५६ पूर्वीचे अशा लेखकांचे सर्व साहित्य प्रताधिकारमुक्त होते.

[[‎]]