श्रीब्रह्मचैतन्य महाराजांची प्रवचने/२० मे
२० मे
भगवंताच्या स्मृतीत प्रपंच करावा.
<poem>
दुःखाचे मूळ कारण । स्मरणांतून गेला रघुनंदन ॥
सर्व दुःखाचे मूळ । भगवंतापासून झालो दूर ॥
रामावाचून प्रपंचात नाही सुख । कारण प्रपंच मूर्तिमंत आहे दुःख ॥
कोळशाने हात काळा झाला । त्याने दुःखी कष्टी झाला ।
ज्याचा जो धर्म तो त्याने पाळला । आपण मात्र नाही ओळखला ।
तैसा प्रपंच दुःखाचा झाला । भगवंतावाचून वाया गेला ॥
जगातील ऐश्वर्य, मानाची प्राप्ति । रामरायाविण समाधान न देती ॥
जे जे वैभव जगती । ते ते आले हाती ॥
वाया सर्व जाते । हाती न येता रघुपति ॥
परमात्म्याचे विस्मरण । हेच बीज जाणावे मूळ कारण ॥
काळजी, चिंता, अहंकार । भिती, तळमळ फार । हा झाला त्याचाच विस्तार ॥
तात्पर्य, कडू बी पेरले । त्याचे गोड फळ नाही आले ॥
काळजी आणि भिती । भगवंताच्या विस्मृतीत जन्मती ॥
म्हणून प्रपंचातील लाभ आणि हानि । परमात्म्याला दूरच करतील दोन्ही ॥
व्यवहार, सद्वासना, सदाचरण । लौकिक, संतति, संपत्ति, शास्त्राचे मनन ।
सर्व काही वाटे रामाविण शून्य ॥ संतति, संपत्ति, लौकिकाची प्राप्ति ।
सर्व वैभव जरी आले हाती । तरी रामाविण आहे फजिती ॥
प्रपंची ठेवता दक्षता । न विसंबे रघुनाथा । तोच प्रपंची सुखी जाणा ॥
प्रपंच करावा सर्वांनी जपून । पण रामाचे स्मरण राखून ॥
सर्वस्वी व्हावे भगवंताचे । मी-माझे सोडोनि साचे ॥
भगवंताचे होऊन राहणे । याहून दुजे काही न करणे ॥
'मी कर्ता नव्हे' जाणून करी कर्म । त्याला बाधेना कलीचा मार्ग ॥
दुष्ट अभिमानाला न पडावे बळी । त्याचा मालक होईल कलि ॥
कलि जेथे शिरला । त्याने राम दूर केला ॥
भगवंताचे स्मरण सांभाळून । कोणताही करावा व्यवसाय जपून ।
हेच प्रापंचिकास मुख्य साधन ॥
कर्ता मी नव्हे, कर्ता राम । ही मनात जाणूनखूण । करावा व्यवहार जतन ॥
रामापरते हित । मानी त्याचा होई घात ॥
जोवर 'कर्ता मी' हे ध्यानी । तोवर मन न लागेल राघवचरणी ॥
मीपण टाकावा, अभिमान सोडावा ।
सुख येईल त्याचे मागे हा विश्वास बाळगावा ॥
ज्याने केले सर्वच रामास अर्पण । तेथे मीपणास नाही ठाव ठिकाण ॥
पापाचे न व्हावे आपण धनी । कर्ता राम जाणून मनी ॥
रामसेवेपरते हित । सत्य सत्य नाही या जगात ॥
म्हणून रामास व्हावे अनन्य शरण । दुःख दूर व्हावयास मुख्य साधन ॥
मनाने होऊन जावे भगवंताचे । त्याने खास केले सार्थक जन्माचे ॥
म्हणून त्याचे भाग्य थोर जाणा । ज्याने जोडला रामराणा ॥
ज्याने देह केला रामास अर्पण । धन्य धन्य त्याचे जीवन ॥
हे साहित्य भारतात तयार झालेले असून ते आता प्रताधिकार मुक्त झाले आहे. भारतीय प्रताधिकार कायदा १९५७ नुसार भारतीय साहित्यिकाच्या मृत्युनंतर ६० वर्षांनी त्याचे साहित्य प्रताधिकारमुक्त होते. त्यानुसार १ जानेवारी १९५६ पूर्वीचे अशा लेखकांचे सर्व साहित्य प्रताधिकारमुक्त होते. |