पान:हिन्दुधर्मशास्त्र भाग १ व २.pdf/७९

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले नाही

वत्तकप्रकरण. (७७.) गृहस्याश्रपाचा पाया विवाह असून त्याते स्वरूप पूव‘ळाच्या पँकरर्णांत सल्सितते. त्याचा मुख्य उद्देश यज्ञसततीकग्लि प्रतीत्पादन. ते, न झाल्यास या च्या अमार्वी नांव चालविण्याकरितां व ["पझेदककिपेच्या हेतृड्रुप् तो पुत्रप्रविनिधी होती, त्यात दत्तपुत्र ह्मणतात. ‘ (७८. ) पवमुगा वारा प्रकारचे पुव होते. त्यात दोन विभाग सहा सहा जाती-

च्या पुत्रवि करून एका प्रकारचे पुत्र वायास व क्रियेस अधिकारी,

दुसऱ् या मका-

रने पुत्र फक्त विन्पेंने आ’घेकारी, असे निरनिराळ्या ऋर्षीती निरनिराळ्या प्रकारे सांगिंतते आहे. सांप्रत क[‘तेवर्मेप्रकरणांत असे सांगितलेले आहे कॉं, कछिमुयांत

दत्तक ब औंरस या व्यतिरिक्त वाकळोने पुत्र विविद्वा आहेत.ऱ तेव्हां सर्वे प्रकारच्या पुत्रांते विस्तराते वपींन करण्याते कारण राहिले नाही. परंतु इतके येसे सांगणें न… रूर आहे काँ, सदरच्या आदित्यपुराणांतील वाक्यांत ‘_’द्त्त असा शब्द आहे तो ममु व याज्ञवल्क्य यांच्या वचनांत नळो‘ द्त्तक’ ह्ममून्न सांगितला आहे त्याहून अधिक व्यापक आहे. यावइलती प्रमणि पुढें _दत्तक घ्यावयाचा तो कसा असावा

याचा विचार करतेतेळीं लिहीत. तूर्ते इतकेच ळिलाहेर्तोकॉं, कौस्तुभ निनंय व माझ्यास्व्पांतील आचार ही दोन्ही पाहतां याज्ञवल्वयवचनाप्रमाणें चार प्रकारचे पुत्र ह्मण`न औंरप्त, कृत्रिम, खयंदत्त, व दत्तक इतके हळीं होत असतात असा माझा आ’पेप्रळाय आहे. ( ७९. ) ती या प्रकरणात दत्तकप्रकरण असे ह्मटले’ आहे; तेथे दत्तक शब्दांते अखेरच्या तीनही जातीच्या पुत्रांचा समावेश होतो असे विचारा अ'ती दिसते. अन्य

मातावितरांपासून उत्पन्न झाला असतांहो ज्याच्या ठिकाणी अन्यनि प्रतिप्रह केल्यामुळे प्रतिप्रहीत्याचे स्वत्ब उत्पन्न होते त्यां प्रकारच्या पुत्रप्रतिनिधीस दत्तक पुत्र ह्मणतात.॰ ज्या विधावाते सदर प्रकारचा पुत्र होती त्यात द्त्तविधान ह्मणतळात.

( ८०.)याप्रकरणातेसहा म[गमीठरत्रूनविवरणकरितो.तेअसेऱ्॰-( १ )

द्त्तविंघानावेहैनु' (२)

वचकयेण्यास अधिकारी, (द्)द्त्तकदेप्य[स अधिकारी;

दत्तविधानाने व्यावह्मारक

(४ )द्त्तकपुत्रकसाअसावाव कसा नसावा; (९) परिणाम,

( ६ › द्त्तविपानार्वे स्वह्मां-

१. मनुअ.श्वप्रे. १२७…१४०. याज्ञवल्क्य. व्य. अ. लो. १२८…१३२.

न. निर्णेयार्तेमु.परि.३पूव॰ळाधेप-.पृ॰ १.

.

'

.