"माझ्या पोराला काय झालंय ते बघा", एक ताई म्हणाल्या. १६ वर्षांचं पोरं. त्याला परमा' झाला होता. लिंगातून टपटप स्राव गळत होता. सगळ्या अंडरवेअर या नावानी ओल्या झाल्या होत्या म्हणून अंडरवेअर न घालता फक्त जीन्स घालून आला होता. कळलं की त्याचं लग्न ठरलं होतं व म्हणून ज्या मुलीबरोबर लग्न ठरलं होतं (तीही लग्नाच्या वयाची नव्हती) तिच्याबरोबर याचा संभोग झाला होता. सुरक्षित संभोग, एसटीआय/एचआयव्ही, लग्नाचं वय न होता लग्न करणं व कायदा या अशा अनेक पैलूंवर मी त्यांच्यांशी बोललो. पण त्या ताईंपर्यंत काहीही पोहोचत नव्हतं. मुलाची बाजू घेऊन ताईंचं एकच म्हणणं होतं, "तो बरा होईल ना? ती पोरगी बेकार निघाली. आता नाही तिच्यासंग लग्न करणार तो."
माझी 'समपथिक ट्रस्ट' व इतर अशा अनेक संस्था जरी निरोध वाटप करत असल्या, सुरक्षित संभोगाबद्दलची माहिती देत असल्या तरी आजही दिसतं, की लोकांना सुरक्षित संभोगाचं महत्त्व कळत नाही. एचआयव्ही भारतात आल्यापासून तरी निदान या विषयाचं गांभीर्य लोकांना कळेल असं वाटलं होतं. पण तसं झालेलं दिसत नाही. लोकांनी एकनिष्ठ राहावं, कमी जोडीदार ठेवावेत असली नीतिमत्ता मी शिकवत नसतो तरी दरवेळी व्यवस्थित निरोधचा वापर व्हावा हे मी नेहमी सांगतो.
एसटीआय (सेक्शुअली ट्रान्समिटेड इंन्फेक्शन्स)
पूर्वी 'गुप्तरोग' हा शब्द प्रचलित होता (एसटीडी-'सेक्शुअली ट्रान्समिटेड डिसीझेस'). 'लैंगिक संबंधातून गुप्तांगांवर होणारे रोग.' हल्ली 'गुप्तरोग' हा शब्द कमी वापरला जातो. 'एसटीआय' हा शब्द वापरला जातो. यांच सर्वांत महत्त्वाचं कारण असं, की काही वेळा गुप्तरोग निर्माण करणाऱ्या जिवाणू, विषाणूंची लागण होते पण त्याचं रोगात रूपांतर होत नाही. लागण झाल्यावर त्याची लक्षणं दिसतीलच असं नाही. मला एकजण म्हणाले, “मी जोडीदाराला फोड, जखमा नाहीत हे नीट बघूनच त्याच्याबरोबर सेक्स करतो." त्यांचा गैरसमज होता, की एसटीआय असेल
१५९
