श्वरचेंं एक, अशींं दोन निरनिराळीं देवळे फक्त स्थळमाहात्म्य वाढविण्याकरितां स्मारकाप्रमाणें केली आहेत.
अशींं महाबळेश्वरगिरीच्या मस्तकावर देवतांची रूपांतरें होऊन त्या पुनः एके ठिकाणीं महाबळेश्वर लिंगाच्या वर येऊन राहिल्या त्याची साक्ष अद्याप पावेतों आहे. ती पाहण्याची कोणाची इच्छा असल्यास त्यांनीं महाबळेश्वर क्षेत्रांतील महाबळेश्वरच्या देवालयांत जाऊन त्यांतील गाभा-यांत स्वयंभू पिंडी किंवा लिंग आहे त्यावर सतत पाण्यानें डबडबलेले पांच खळगे आहेत ते पहावे. यांतील पाणी कधीही आटत नाही. ब्राह्मण व शूद्र यांवाचून इतरांस मात्र आंत जाऊन शिऊं देत नाहींत. याप्रमाणें पूर्वी पुराणांत वर्णन केलेल्या कांहीं गोष्टींचें प्रत्यंतर मिळालें म्हणजे मनांत पूज्यबुद्धि उत्पन्न होऊन परमेश्वराच्या लीलेचा चमत्कार वाटतो.
या क्षेत्रांत महाबळेश्वरच्या देवळाजवळ दुसरें एक फक्त नद्यांचें देऊळ आहे. परंतु त्या देवळांस तीर्थसमुदायवाचक नांव न देतां फक्त सर्वात श्रेष्ठ मानलेली कृष्णानदी इचेंच नांव देण्यांत आलें आहे. या देवळांत
