आकर्ण क्रि० वि० कानापर्यंत उ० त्यानें आकर्ण दोरी ओढून वाण सोडला. आकर्णनेत्र वि० ज्याचे डोळे कानापर्यंत आहेत तो म्ह० विशाल नेत्रांचा. आकर्णवरी क्रि० वि० कानापर्यंत. [ ऐकणे. आकर्णणे [ सं० आकर्णन = ऐकणे ] स० क्रि० आकर्णन [सं० आकर्णन=ऐकणें] न० ऐकणें. आकर्णित [सं०'आकर्णन' पहा] वि० ऐकलेलें. आकर्षक [ सं०आ + कृप (ओढणें ) ] वि०१ ·ओढणारा. २ मोहक, चित्तवेधक. आकर्षण [सं० 'आकर्षक ' पहा ] न० १ ओढणें, खेचणे. २ आकुंचित होणें. आकर्षित [ सं० आ+कृष्= ओढणें ] वि० - ओढलेला; खेचलेला. आकलणें [ सं० आ + कल् ( गोळा करणे ) ] स० क्रि० १ बांधणे, आवळणे. २ समजणें, जाणणे, ग्रहण करणें. आकलन [ सं० ' आकलणें पहा ] न० १ बंधन; बांधणें. २ एकाद्या विषयाचें ज्ञान किं० ग्रहण. आकलित [ सं० 'आकलणें' पहा ] वि० १ -बांधलेला, जखडलेला. २ जाणलेला. ३ आटोक्यांत आलेला. आकल्प [ सं० आ (पर्यंत ) +कल्प (ब्रह्म- देवाचा दिवस ) ] क्रि० वि० १ ब्रह्मदेवाचा दिवस संपेपर्यंत. लेचाळीस कोटी वीस लक्ष वर्षे म्ह० ब्रह्म- देवाचा एक दिवस. २ जगाच्या अंतापर्यंत. आकस्मिक [सं० 'अकस्मात्' यापासून विशे- घण ] वि० अवचित घडून आलेले; पूर्वीची सूचना • नसलेले, आकळणें [सं० ' आकलन ' पहा ] स० क्रि० .१ बांधणें, आवळणे, जखडणें. २ जाणणें; समजून घेणें; ज्ञानाचा विषय करणें. ३ आटोक्यात ठेवणें, नियंत्रित करणें. आका, आकाबाई 'अक्का”, “अक्काबाई” पहा. आकांत पु० १ गोंधळ, कल्लोळ, २ तीव्र किं० असह्य उपद्रव. १३३ आकार [सं०] पु० १ आकृति, रूपरेषा, अरा. खटा. २ देखावा, स्वरूप. ३ चेहरा. ४ चेहेऱ्याव रील विकार; अंतर्गत विचारांमुळे चेहेन्यावर आलेली . मुद्रा. ५ अभिप्राय. ६ (सांख्य) ऐक्य; ऐक्यज्ञान. ७ एकाद्या माणसासंबंधानें किं० पदार्थांसंबंधाने मना- आकाश वर झालेला ग्रह. ८ एकाद्या कामाची, खर्चाची, इ० संबंधाची अटकळ, अदमास, किं० सुमार. ९ संभव. १० पद्धति, शैली. आकार दाखविणं देखावा दाखविणे, ढोंग करणें, वहाणा करणे. आकारास येणे १ समाप्त होण्याच्या पंथास लागणें. २ पुढच्या स्वरूपाची अटकळ बांधतां येईल अशा स्थितीत येणें. आकारबंद पु० जमाखर्चाच्या अजमासाचे आंकडे ज्यांत दाखल केले आहेत असा कागद किं० अर्से पत्रक. आकारमान न०१ आकार; रूपरेषा. २ पदार्थाच्या मोठेपणाचें परिमाण. आकार- शुद्ध वि० प्रमाणबद्ध आकार आकारशुद्धि स्त्री० प्रमाणांत अवयव किं० भाग असणे. आकारगोपन न० मनांतील विचार बाहेर पडू न देगें. आकारजमा स्त्री० अंदाजवसूल (याच्या उलट "वसूली जमा”). आकारण [ सं० ] न० आमंत्रण, बोलावणे. आकारणी [ आकार करणें ] स्त्री० १ अंदाज. २ गणती, हिशेव. आकारणें [सं० आकार ] स० क्रि० १ बोला- वणें. २ हिशेब करणें. ३ हिशेवांत दाखल करणे. ४ अजमास किं० अटकळ करणें. ३ आकारणें [ सं० ' आकार ' पासून ] अ० क्रि० रंगारूपास येणे; उ० हें घर, हा मांडव, हें चित्र, आतां आकारत चालले आहे; उ० ह्या मुलाचें अक्षर आतां वरेंच आकारत चालले आहे. आकालिक [ सं० " अकाल " पासून विशे- षण ] वि०१ अप्रासंगिक, अकाली किं० भलत्याच वेळी आलेला, झालेला, केलेला, इ०. २ क्षणिक, ३ निमित्त कालापासून दुसऱ्या दिवशी त्या वेळेपर्यंत असणारा. आकाश [ सं० ] मराठीत न०, संस्कृतांत न०, पु० १ आभाळ. २ पंचमहाभूतांपैकी एक. २ पोकळ जागा. ३ उघडा प्रदेश, मैदान. एका- द्याला आकाशपाताळ एक होणें तो गर्वाने फुगून जाणें. आकाशपाताळ एक होणें अति जोराचा पाऊस पडत असणे आकाशपाताळ एक करणे १ क्षोभ किं० कल्लोळ करणें; मोठमोठ्याने ओरडून एकाद्याला रागे भरणें. २ भुकेने व्याकूळ होऊन अतोनात रडणे ( मुलांसंबंधानें ). आकाशाला घेरा घालणे प्रचंड पराक्रम किं० भावाढव्य काम करणें; अशक्य म्हणून समजलेले काम अंगावर घेऊन तें पार