फुलाचे घर तीनमजली होते. त्याने घराच्या गच्चीवर एक काचेची. खोली बांधली होती. त्या काचेच्या घरात तो फुलांचे प्रयोग करी. त्या काचांवर निरनिराळ्या रंगांचे पडदे सोडी. निरनिराळ्या रंगांच्या प्रकाशात फुलझाडे वाढवी, नवीन रोपे तयार करी. तेथे किती तरी कुंड्या होत्या. काही कुंड्यांतून फुले फुलली होती. काहींतून नुसती रोपे होती. काहींतून बी पेरलेले होते.
घराभोवती केवढी थोरली फुलबाग होती. शेकडो प्रकारांची फुले तेथे फुललेली असत. अमूक एक प्रकार त्या बागेत नाही असे होत नसे. फुलाच्या हाताखाली एक-दोन माळी होते. ते त्या बागेत नेहमी काम करीत. फुला सूचना द्यावयाचा, नवीन गोष्टी सांगावयाचा. फुलाचा वेळ फुलांच्या संगतीत केव्हाच निघून जाई. सकाळी सूर्यं वर येई. सूर्याचे किरण फुलांवर नाचू लागत. परंतु सूर्याचे ऊबदार किरण येण्यापूर्वीच फुलाची प्रेमळ अशी ती लांब सुंदर बोटे फुलांना कुरवाळीत असत. सूर्याच्या किरणांनी ती फुले फुलत का फुलाच्या प्रेमामुळे फुलत ?
सायंकाळी सूर्यनारायणाचे सोनेरी किरण फुलांशी शेवटची खेळीमेळी करून मोठ्या कष्टाने शेवटी जात. परंतु फुला अंधार पडला तरी तेथेच असे. चांदण्यात तर फुला बागेत बसे. कधी-कधी रात्री सर्पही त्याला भेटत. फुलांच्या वासाने नागोबा येई. परंतु फुला म्हणावयाचा, “ सर्पसुद्धा फुलासाठी वेडे होऊन रात्री हळूच येतात. मनुष्याने का सर्पापेक्षा कमी रसिक व्हावे ? सर्पाने सौंदर्यपूजक, सुगंधपूजक व्हावे आणि माणसाने का घाणीची पूजा करावी ?
फुला सध्या एका नवीन प्रयोगात मग्न होता. एक श्रीमंत रसिकाने कृष्णकमळीच्या फुलावर सोनेरी छटा उठवून दाखवणाऱ्याला एक लाख रुपयांचे बक्षीस जाहीर केले होते. एका ठरलेल्या तारखेला सर्वांनी आपापले प्रयोग: आणावे; ज्याचा प्रयोग जास्तीत जास्त यशस्वी झाला असे ठरेल त्याला बक्षीस देण्यात येईल ; बक्षीस समारंभ राजाच्या हाताने होईल ; अशा त-हेची ही वार्ता सर्वत्र गेली होती.
फुला तो प्रयोग करू पाहात होता. त्याला बक्षिसाची इच्छा नव्हती. एक लाख रुपयांसाठी तो हापापला नव्हता. फुलांवर प्रयोग करण्यात तर
फुला १३
