पान:न्याय रत्न.pdf/107

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले नाही

________________

रखुनाचाप्रयत्नकरण त (मारेकरी मात्र आहे.असे आहे की काय? नो इलाज केला तो त्याच मनुष्याम मारण्यासाग केला की नाही? दुरधापन झाली असल्यास नील्याच इलाजाने झाली कीना ही जे कृत्य केले ते मनुष्य मरण्याजोगे आहे की नाही जे कृत्य केलें ने मुद्दाम केल्याम माणे आहे किंवा आपोआप घरल्याममाणे भाहे? यत्न केला तेव्हां जवन कोण कोण होने? त्या यलापासून फिर्यादीस किती इजा झाली? जरबमा झाल्या असल्यास त्याव लें मारल्याप्रमाणे दिसताहेत किंवा आपोआप एकादीवस्त्र पहन लागल्याप्रमाणेआ हेत? आयेशावरून वकृतीवरून जो इलाज केला तो रसून करण्यासाठी केला की नाही? भथया रवून होण्यामाफक होता की नाही? त्या इलाजाचा प्रतिबंध कोणी केला? किंवा कोणते कारणाने प्रतिबंध झाला? जर कोणी निबंध केला नसना किंवा मालानसता तर रचून झाला असता . की नाही? (ज्याला मारण्याविषयी यत्न केला तो पळून गेला याजमुळे किंवा गुन्हा करणारा भटकळून परला किंवा त्याच्याच्याने मनांत आणल्याप्रमाणे करण्यास देववशार त्याच वेळेस एकादी त्याची त्यामच हरकता ली तर ते प्रतिबंधांतच मोजले पाहिने) ज्या योगाने शरिरावर जखमा झाल्या किंवा शरिरास इजा झाली ते कृत्य कोणते वस्तूने घडले अथवा जे कृत्य शरीरावर घडलें नेत्याच वस्तूने घडले की नाही? जोयल केला तो पूर्णपणे सिध्धीम जातातर रचून के ल्याचा अपराध घरता असेंयागुन्हयांत हमेषा सिध्ध केले पाहिजे. या कामांन विषह त्यारवगैरे मिळाले असल्यास ते त्याणे कोन आणलें? दूसरे कोणाकडून भाणले असलेतर त्याणे याजला कोणत्या कारणासाची दिले? यागुन्हयाचे आणखीव्यारयान. १ यलाचे परिणाम प्रकार दोन आहेत. १ला. कितीएक प्रसंगी खून करण्याचे प्रय लान ज्याला मारण्याचा यल केला असतो त्यास इजा घडते पण ना इजा प्राणजाण्या जोगी केव्हां केव्हां असते व केव्हां नसते असेही होते.आणि २ रा.कितीएक प्रसंगी यल फुकर जाऊन केलेले कृत्याचा बन चुकतो या मुळे इजा मुचीच पडत नाही.या स्तपज्या कृत्यांन इजा झाली त्यांत झालेले विषयों पंचनामा किंवा जुरी करावी. तसेच मारण्याचा यल करण्याचे कारण योग्य आहे की नाही हेही पाहिले पाहिजे. योग्य कारण सणजे खाजगीनान्याने बचाव करण्यासाज्यापासून भानि असते त्या म मारण्याचा इलाज केला तर अपराध नाहीं असे प्रकारची समजावी. या गुन्हांन प्रयत्न केलेला सिधाम जावो अगर नजाची तसेंच इजा होगा अगर न होगे दुसन्या चा रचून करण्याचा इलाज केला रके गिध माले नर यम आहे. २ रतुनाची जालसणे आहेन तीच खुनाचे पपलाम लागु भाहेत मात्र रचून हा र्ण अपराध आणि यल हा अपूर्ण असून या अपराधाचा पाया आहे.सवर सुनांने