पान:अर्धुक (Ardhuk).pdf/४२

विकिस्रोत कडून
हे पान प्रमाणित केलेले आहे.

नाव चांगलं रुक्मिणी ठेवलं होतं पण लहानपणापासून सगळे म्हणायचे रुकी नाहीतर बेबी. ही थोरली. तिच्या पाठची, मुलगा व्हायला हवा त्याऐवजी जन्मली म्हणून ठकी. शेवटचा मात्र मुलगा झाला, बापू. रुकी चणीनं लहानखुरी, दिसायला बाहुलीसारखी दिसायची. छोटंसं पण सरळ नाक, अपुरी जिवणी, गोल डोळे, लांबटगोल चेहरा. पण रूपातला नाजुकपणा तिच्या आवाजात नव्हता. उंच किरट्या आवाजात किंचाळून बोलायला लागली की लोकं म्हणायची, "ये, गप बस की. तुला पाखरं हाकलायला बशीवली का काय?" तिचं बोलणंही फटकळ आणि स्वभाव तिखट. आसपासच्या वस्तीत भांडकुदळ म्हणून तिची कीर्ती होती.
 हिच्या आईबापांचा धंदा फळं विकण्याचा. सीझनमधे असतील ती फळं लिलावात घेऊन विकायची. पेरूचा सीझन सुरू झाला की पहाटेपासून कुठल्या तरी बागेत पेरू तोडायचा नि गावात आणून फुटपायरीला विकायचा. लहान असल्यापासून रुकी आईबापांबरोबर पेरू काढू लागायची. जरा मोठी झाल्यावर चाळीस चाळीस किलोच्या पाट्या बागेतून वाहून आणायची. ठकी स्वैपाक करायची म्हणून पेरू काढायला फारशी मदत करीत नसे. बापू मुलगा म्हणून त्याला शाळेत घातला होता पण त्याला अभ्यास करण्यात काही गंमत वाटत नसे. शाळेला दांड्या मारून उनाडक्या करणं हा त्याचा उद्योग आईबाप घरी नसल्यामुळे त्यांना कळत नसे. जेव्हा कळला तेव्हा त्याला शाळेतून काढून आई आपल्याबरोबर पेरू काढायला आणायची. गावभर उनाडक्या करण्यापेक्षा आपल्या डोळ्यांसमोर असलेला बरा. आई म्हणायची, "आमचा बापू पेरू लई भारी काढतो. एक बी दाढा निघायचा नाही त्याच्या हातनं." ती त्याला झाडावर चढायला सांगून शेंड्यातले पेरू काढायला लावायची. एकदोन झाडं काढून झाली की तो कंटाळून नुसत्या टिवल्याबावल्या करत बसायचा. रुक्मिणी सकाळभर नेटाने पेरू काढायची. पण ती पेरू लई भारी काढते असं काही तिची आई म्हणायची नाही.
 त्यांना पैसे बरे मिळायचे पण बाप जुगारी होता. त्याला आकड्यावर पैसे लावायचा नाद. पैसे जसे हातात यायचे तसे जायचे. सर्व जुगाऱ्यांप्रमाणे कधी ना कधी आपला आकडा लागणार ह्याची त्याला खात्री होती.

 फारशी हुंड्याची अपेक्षा नसलेलं स्थळ आलं तेव्हा जास्त खोलात न शिरता रुक्मिणीच्या बापानं तिचं लग्न लावून दिलं. त्यावेळी ती तेरा-चवदा वर्षांची होती. खरं म्हणजे तिचा नवरा त्यांच्या झोपडपट्टीच्या जवळच

॥अर्धुक॥
॥३८॥