Jump to content

विकिस्त्रोत:नामविश्व

विकिस्रोत कडून
  • हे विकिमिडिया या साहाय्य पानाचे भाषांतर आहे.या लेखाची विकिमिडिया येथील लेखाशी वेळोवेळी तुलना करून; हे पान मराठी विकिस्त्रोतवर अद्ययावत ठेवण्यास मदत करा.

मिडीयाविकिमध्ये (ज्याच्या साहाय्याने विकिपीडीया संकेतस्थळ चालवण्यात येते) पानांची शीर्षके दोन भागात असतात - नामविश्व आणि शीर्षक. उदा: या पानाचे नाव आहे [[:विकिस्त्रोत:नामविश्व]]. यात ' हे झाले नामविश्व तर नामविश्व हे या पानाचे शीर्षक आहे. म्हणजेच हे पान ' या नामविश्वात आहे. विकिस्त्रोतवर अशी अनेक नामविश्वे असतात, जसे Wikipedia, Help, इ. जर एखाद्या पानाचे नामविश्व विशिष्टपणे उद्धृत केलेले नसले तर ते पान मुख्य नामविश्वात असल्याचे गृहीत धरले जाते.

साधारणतः मिडियाविकि प्रणाली वापरणार्याा विकिवर (उदाः मराठी विकिस्त्रोत) खाली दिल्याप्रमाणे नामविश्वे असतात.

  • मुख्य नामविश्व. यातील पानांना फक्त शीर्षक असते.
  • इतर नामविश्वे. यातील प्रत्येक पानांना शीर्षकाखेरीज विशिष्ट नाव असते. यातील दोन नामविश्वांना प्रकल्पाचीच (Projectsची) नावे असतात. मराठी विकिस्त्रोतवर ही दोन नामविश्वे Wikipedia व Wikipedia:Talk अशी आहेत. येथे Projectचे नाव Wikipedia हे आहे.
  • दोन टोपण-नामविश्वे.

या नामविश्वांखेरीज प्रत्येक विकिस्त्रोत आपआपली स्वतंत्र व विशिष्ट अशी नामविश्वे तयार करू शकतात. इंग्लिश विकिस्त्रोतत Portal:Portal talk: ही या प्रकारची दोन नामविश्वे आहेत.

महत्त्वाचे:

  • एखाद्या पानाच्या शीर्षकातील नामविश्वाचा उल्लेख हा आंतरविकि जोडण्यांशी संबंधित नाही.
  • जर एखाद्या पानाच्या नावात अर्धविराम अथवा कोलन(:) असेल व अर्धविरामाच्या अलीकडील भाग त्या विकिस्त्रोतवरील नामविश्वाचे नाव नसेल तर ते पान मुख्य नामविश्वाचाच भाग मानले जाते.

नामविश्वांचे उपयोग व फायदे

[संपादन]
दोन प्रकारची परंतु एकाच नावाची पाने विकिस्त्रोतवर नामविश्वांचा वापर करून ठेवता येतात. उदा. महाराष्ट्र हा लेख आहे तर वर्ग:महाराष्ट्र हा याच नावाचा वर्ग आहे तर [[Image:महाराष्ट्र]] या नावाने चित्रही असू शकते. असे करता येत नसते तर, नामविश्वांशिवाय तीन प्रकारची पण एकाच नावाची पाने निर्माण करणे अशक्य झाले असते. यामुळे विकिस्त्रोतवर वरीलप्रमाणे पानांचे तीन मोठे वर्ग तयार होतात. १) सामान्य वाचकांना दिसणारी पाने (लेख, चित्रे, इ.) २) प्रशासकीय पाने (वर्ग, साचे, इ.) ३) संपादकांची पाने (सदस्य पाने, सदस्य चर्चा, लेख चर्चा, चावडी, इ.) असे असल्यामुळे संपादकीय टिप्पणी व चर्चा सामान्य वाचकांना सहसा दिसत नाही.
मुख्य नामविश्व हा गाभारा(core set) आहे. वाचकांसाठी इतर उपयुक्त नामविश्वे:
    • चित्र नामविश्व ( संपूर्ण आकाराची चित्रे)
    • वर्ग नामविश्व (सुचालनाकरिता)
    • Help हे साहाय्य नामविश्व आणि "माझ्या पसंती"ची पाने. (त्यांचा उपयोग फक्तध वाचनापुरताच आहे.)
वापरकर्त्यांच्या शोध आणि अविशिष्ट लेख या सोयी, विकिस्त्रोतचे सदस्यत्त्व न घेतलेल्या वाचकांना समोर ठेवून, साधारणत: मुख्य नामविश्वाकरिता मर्यादित असतात. अर्थात, सार्यानच विकि सहप्रकल्पात वाचक आणि सदस्यसमूह असा भेद केलेला नसतो हेही लक्षात घ्यावयास हवे. असा भेद काहीवेळा संपादकीय समुदायास आवश्यक वाटत नाही. त्यामुळे संबधित विकिप्रकल्प आपल्या आवश्यकतेनुसार व्यवहारनीती आणि चर्चापाने मुख्य नामविश्वात ठेवण्यास स्वतंत्र असतात.
विकिमीडियाच्या बहुतेक 'विकि'त संबधित विकिच्या सदस्य समूहाकडून मुख्य नामविश्वातील लेख आणि त्याबरोबरच इतर काही नामविश्वांवर जागता पहारा ठेवला जातो, आणि प्रकल्पाच्या दृष्टीने अयोग्य असलेली माहिती लवकरच वगळली जाते. इतर नामविश्वांबद्दल नियंमांची अंमलबजावणी थोडी अधिक शिथिल असू शकते.
    • विशेष:Allpages वापरून कोणत्याही नामविश्वातील 'सर्व पाने' किंवा 'सगळे लेख' यांची सूची मिळवता येते.
वरीलप्रमाणे MediaWiki 1.5 पासूनच्या विकिआवृत्तीत अलीकडील बदल; दोघांपैकी प्रत्येकात, एक ठराविक नामविश्वसोडून इतर सर्व नामविश्व निवडता येतात, जरी सर्व पानांची एकच यादी मिळवता येत नसली तरी, एखादे छोटे नामविश्व निवडून आणि सोबत Invert Selection सुविधा वापरून जवळपास सर्व पाने मिळवता येतात.


    • नामविश्वांच्या कोणत्याही उपसंचात शोध मर्यादित ठेवता येतो.
सर्व नामविश्वातील किंवा हव्या असलेल्या विशिष्ट नामविश्वातील सदस्य योगदान बघता येते.
पानांचे दृश्य परिणाम नामविश्वानुसार कस्टमाईज(बेतशीर?/सोईस्कर?) (मराठी शब्द टाका) करता येतात,


उदा. [१] पहा ; तसेच एखाद्या विशिष्ट नामविश्वात ऊपपान सुविधा सुरू करता येऊ शकते.

नामविश्वांची यादी

[संपादन]
ह्या लेखाचा/विभागाचा इंग्रजी किंवा अमराठी भाषेतून मराठी भाषेत भाषांतर करावयाचे बाकी आहे. अनुवाद करण्यास आपलाही सहयोग हवा आहे. ऑनलाईन शब्दकोश आणि इतर सहाय्या करिता भाषांतर प्रकल्पास भेट द्या.



Wikisource namespaces

[संपादन]
Namespace Talk namespace Use
Main (0) Talk (1) This name space holds the "content pages" of Wikisource. This is the namespace where works are presented to readers.
User (2) User talk (3) Every user has a user page. The page is used for a brief description of the user, as well as for personal subpages holding incomplete or experimental content. The talk page is used to contact the user and hold discussions with them. You can also access the user's statistics from here.
Wikisource (4) Wikisource talk (5) Wikisource pages are project-related pages, such as the Scriptorium, and process pages such as those dealing with suspected copyright violation, proposed deletions or undeletions, etc.
File (6) File talk (7) Every file uploaded to Wikisource has a File page. This page lists {{information}} about the file such as its size, provides a preview and links to all places on Wikisource where it is used. If the file is hosted at Wikimedia Commons (and most files are), the file page will exist here too, along with a link to the Commons page. See Help:Adding images, Help:Audio and Help:Djvu
Mediawiki (8) Mediawiki talk (9) These pages are used for technical aspects of the Wikisource website, such as CSS styles.
Template (10) Template talk (11) Templates are reusable pieces of text that can be transcluded to other pages to simplify formatting or organisation.
Help (12) Help talk (13) Pages here give help on editing Wikisource, and describe the processes and protocols we use. See the contents of help pages.
Category (14) Category talk (15) Categories are used to collect similar types of work together. Pages are added to categories by adding [[Category:Category name]] to the page. Read more about categorisation here.
Portal (100) Portal talk (101) Portal pages collect works about topics together. People can be represented here, including explanation and expansion not suitable for an Author page listing. Links to sister projects also go here.
Author (102) Author talk (103) This namespace is for listings of all works by or about people, with links to the works in question, as well as links to sister projects (such as Commons or Wikipedia).
Page (104) Page talk (105) The page namespace is used to hold a transcription of a single page of a work alongside the "original" scanned page of the works. Contents of this namespace is not intended to be viewed directly by the end reader—instead it is transcluded into the Main namespace. Read more about page-by-page editing at Help:Proofread.
Index (106) Index talk (107) Index pages are used to describe a scan of a work (either as a single DJVU or PDF file, or as a collection of other media). They contain a link to each page of the work, as well as bibliographic information about that particular scan, such as date, publisher, location, etc.
Special (-1) N/A This namespace is used to group special pages, reports and interfaces that are generated 'on demand' by MediaWiki and which are not directly editable. It is not possible to create pages in this namespace except by modifying or extending the MediaWiki software.
Media (-2) N/A This namespace is an alias used for direct linking to media files: the link [[Media:Wiki.png]] links to just the image rather than the image description page, which would be [[File:Wiki.png]]. It is not generally used at Wikisource.


Prefixes in various languages

[संपादन]

For Wikimedia projects this project prefix is "Wikipedia:", "Wiktionary:", "Wikibooks:", "Wikisource:", "Wikiquote:", "Meta:", and in the case of In Memoriam also "Wikipedia:". In languages other than English, the Wikipedia project has its own prefixes: in French "Wikipédia:", in Czech "Wikipedie:", in Russian "Википедия:", in Korean "위키백과:", in Hindi "विकिस्त्रोत:", in Hebrew ":ויקיפדיה" and in Arabic ":ويكيبيديا". The last two are RTL languages which put the prefixes on the right. In URLs the prefixes are always on the left.

To check which prefix is used in a project, you may edit and preview a page in the project to render the variable {{ns:Project}} (and cancel the edit after the check), though what you will see is deprived of a colon. Another way: visiting any project page there, you will find it at the left (in LTR languages) or the right (in RTL languages) of the page title. This applies even for non-existing pages, so, in view of the conversion explained in the previous section, you can use a URL like http://ar.wikipedia.org/wiki/Project:A. Also you may go to a project page of a target language from a project page of a language familiar to you (e.g. en:Wikipedia:Contact us) by clicking an interlanguage link, if applicable. "Talk", "User", "Image" and combinations can also be translated in the case of non-English wikis. see m:Locales for the Wikipedia Software.

Colon in page name

[संपादन]

Adding a colon to a page name does not automatically create a new namespace. To see the namespace of a page, use {{NAMESPACE}} which returns the namespace. For this page it returns "". The same code would return an empty string for a page in the main namespace. Similarly, {{PAGENAME}} returns the page name without prefix. For this page it returns "विकिस्त्रोत:नामविश्व". {{FULLPAGENAME}} returns both namespace and pagename; for this page, that is "विकिस्त्रोत:नामविश्व".

To take some examples from Wiktionary: Wiktionary:FAQ has Talk page Wiktionary talk:FAQ, but Wiktionary Appendix:Colours has Talk page Talk:Wiktionary Appendix:Colours, because the first is in the project preface namespace and the second is not. In Special:Allpages, accordingly, the first is, unlike the second, not in the list of articles, but in the page list of the namespace Wiktionary.

Special namespace

[संपादन]

Main article: Help:Special page

The namespace "Special:" consists of "special pages", which are created by the software on demand, for example Special:Recentchanges.

Custom namespaces

[संपादन]

For instructions on creating a custom namespace or for more information, see Help:Custom namespaces.

A project can have additional namespaces. For example, if a single project is multilingual (as opposed to the case of sister projects, each in one language) there may be a namespace Help and also a namespace Hilfe:, for help pages in the English and German language, respectively.

A list of all namespaces is in the dropdown menus of Special:Prefixindex, Special:Allpages, Special:Recent changes, and "My contributions". With query a list including also the numbers of the namespaces is given by {{SERVER}}{{SCRIPTPATH}}/query.php?what=namespaces , for this project //mr.wikisource.org/w/query.php?what=namespaces .

Custom namespaces are numbered from 100, on this project starting with दालन, 101 = दालन चर्चा. See m:Help:MediaWiki help policy for a list of custom namespaces on Meta.

हेसुद्धा पहा

[संपादन]