पान:Ganitatalya gamatijamati.pdf/65

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले आहे
सर्वात हुशार कोण?
५९



षट्कोनी आकार बहुतेक पोळ्यात सापडतो.

 ह्या कोशांची टोके कशी असावीत म्हणजे लांबीच्या बाजूने पाहिल्यास ती एकमेकांत बसू शकतील? चि. क्र. ४ मध्ये समोरून आणि लांबीच्या बाजूने पोळ्याचं चित्र दिलं आहे.

चित्र क्रमांक ४

 सर्वात हुशार कोण?ही कोशांची टोके कशी असावीत? वर नमूद केलेल्या दोनही गोष्टींची दखल घेतल्यास उत्तर येतं Rhombic dodecahedron म्हणजे १२ पृष्ठभागांची आकृती, ज्याचा प्रत्येक पृष्ठभाग समचतुर्भुज (पत्त्यातली 'चौकट' ची आकृती) असतो. गंमत म्हणजे अशा त-हेची टोकं ब-याच पोळ्यांच्या कोशात आढळतात.

 गणितीय सिद्धान्ताचा निसर्गात कसा वापर होतो याचं हे एक उदाहरण !

प्लेटोचं कोडं

 प्लेटो नावाच्या एका बेल्जियन गणितज्ञाने घातलेलं गणित खुद्द गणिती लोकांना अनेकदा सोडवणं अवघड जातं. पण निसर्गाच्या मदतीने ते पटकन सुटतं. प्लेटोचा प्रश्न असा : 'एखाद्या दोरीची किंवा तारेची दोनही टोकं जोडून लूप तयार करा. ह्या लूपने घेरलेला कमीतकमी क्षेत्रफळाचा पृष्ठभाग कोणता?”

 ऑयलर नावाच्या गणितज्ञाने मांडलेल्या सिद्धान्ताच्या आधारे हा प्रश्न सोडवायला आवश्यक ती समीकरणे मांडता येतात. पण ती