________________
करून देवव्रताने सत्यवतीचे आपला बाप शंतनू त्याच्याशी लग्न लावून दिले. एवढ्या महत्त्वाच्या वाटाघाटीत सत्यवतीने काहीही भाग घेतला नव्हता. सौदा बोलणारा तिचा बाप होता आणि तो मान्य करणारा भीष्म व शंतनू हे होते. "तुला म्हाता-या शंतनूशी लग्न करायचे आहे का? तुझ्या मुलांना गादी मिळावी, असे वाटते का?" असे तिला कोणीही विचारत नव्हते. तीन पुरूषांनी तिचे काय करायचे ते ठरविले. लग्न झाल्यावर तिला दोन मुले झाली. आणि थोड्याच वर्षात I म्हातारा नवराही मेला. दोन मुलांपैकी थोरला एका भांडणात मेला व " याला हस्तिनापूरचे राज्य मिळाले. हा मुलगा विचित्रवीर्य प्रकृतीने नाम होता. त्याचे लग्न झाल्यावर तो १-२ वर्षातच क्षयाने निपुत्रिक पार बापाने तिच्या लग्नात केलेल्या सर्व सौद्यावर पाणी पडले. "भीष्मा, हो, व लग्न कर" असे तिने आपल्या सावत्र मुलाला सांगितले. पण ते मानले नाही. शेवटी भीष्माच्या संमतीने तिने आपला कुवार मुलगा जो व्यास, त्याला बोलाविले व राण्यांच्या ठिकाणी पुत्रोत्पत्ता र थोरल्याला गादी मिळायची, तो जन्मांध होता. म्हणून धाकट्या मिळाली व पुढील कलहाची बीजे पेरली गेली. थोरला नातू धृतराष्ट्र हस्तीनापुरात राहिला. त्याला खूप मुल धाकटा नातू पांडू राजा झाला. त्याला स्वतःला मुले होण शप म्हणून त्याने दुस-याकडून आपल्या राण्यांच्या ठायी पुत्रोत्पत्ता कर मुले लहान असताना पांडू मेला. माद्री सती गेली. त्या दोघाचा व मुले ह्यांना बरोबर घेऊन रानातले ऋषी व ब्राह्मण हस्तीनापुर त्यांनी पांडूची पोरकी मुले व पांडूची बायको कंती यांना भीष्माच्या केले. पांडूचे मर्तिक राजाला साजेशा इतमामाने झाले. ह्या दुख व्यास आपल्या आईकडे आला व त्याने सांगितले की, "बाई ग, पु०" बरे दिसत नाही. भाऊबंदकीत कुळ नष्ट होण्याचा संभव आ पाहिलेस व पुष्कळ भोगलेस. आता राजवाड्यात राहू नकोस. १ वनवासात जा." जन्मभर घरचे पूरूष सांगतील, त्याप्रमाण सत्यवतीने ह्याही वेळेस मुलाचे ऐकले. ती अरण्यात गेला व अंत झाला. सागितले. पण त्याने पला कुवारपणाचा काणी पुत्रोत्पत्ती करविली. न धाकट्याला गादी ला खूप मुलगे झाले. ल होणे शक्य नव्हते, पा पुत्रोत्पत्ती करविली. ही । दोघांची प्रेते, कुंती तानापुरास आले व ष्माच्या स्वाधीन या दुखवट्यातच ग, पुढचे भविष्य | संभव आहे. पुष्कळ कास. सुनांना घेऊन याप्रमाणे वागणा-या त गेली व तेथेच तिचा ५६ ।। संस्कृती ।।
