अशिक्षित लोकांना मुक्त केले तेच दुः तडाख्यातून शेतक-यांना. तत्कालीन वेठबिगार मंजुरांपेक्षा कमी नव्हती. चोर्व गुलामच होते. पिकावर पहिला अधिकार रक्त, घाम गाळूनसुद्धा त्यांना शिल्ल आजोबांचे कर्ज नातवाने फेडायचे, तेही तसंच राहिले जायचे. बिचारे शेतकरं जवळ गहाण ठेवत होते. शेतकरी, क महात्मा फुले यांना खूप वाईट वाटत हो चित्रण त्यांनी शेतक-यांचा आसूड' - चित्रित केले आहे. आपल्या सत्यशो शेतक-यांच्या अधिकारांविषयी जनतेला सर्वसुलभ बनविण्यासाठी केले गेलेले आहे. आज शिक्षणाचा जो सार्वत्रिक फुल्यांच्या जीवन कार्यालाच द्यावं ला महात्मा फुले यांच्या जीवन काय की आधुनिक महाराष्ट्राच्या मूलभूत स नेहमी आठवण काढली जाईल. स्त्री मु क्षेत्रात त्यांनी पुरोगामी दृष्टिकोनाची स् इत्यादीला दैवी अधिष्ठान देणाच्या धर्मस आवाज उठविला. दलित आणि पीडित देऊन त्यांचे जीवन सुलभ बनविले. आपल्या कर्तव्याविषयी जागरूक केले. त्यांनी आपले नाते कायम केले. पीडि त्यांच्या कृतिशील सहानुभूतीतच त्यांचे आकाश र
