१ होती. त्या वेळी बालविवाहाची प्रथा । आजारांमुळे आपल्या माता-भगिनी तर वेळी विधवा स्त्रीच्या पुनर्विवाहाचा प्रश्न प्रथेला बळी पडावे लागत होते. तारुण्य पडून अनेक अविवाहित व विधवा स्ि उपेक्षेच्या भीतीने गर्भपातासाठी शक्य शिशूची निघृण हत्या बघून महात्मा र त्यांनी या अनौरस आणि अनाथ, नवजात उद्देशाने सन १८३६ मध्ये बाल हत्य त्यांना आश्रय दिला जाऊ लागला. मग मुलांच्या पालनपोषणाची समस्या उभी र मुलांना दत्तक घेण्याच्या कार्याला सुरु जागृत करण्याच्या उद्देशाने त्यांनी स्वत घेतलं. महात्मा फुले यांच्या साध्या से होती की कोणत्याही गोष्टीला ते विचार, पाहात नव्हते. प्रत्येक समस्येच्या समाप्त जाऊन व्यक्तिगत स्तरावर त्यासाठी प्रारंभ त्यांनी आपल्या पत्नीला शिक्षित सनाथ करण्याची. | केशवपन प्रथेचा विरोध करण्यास करून त्यांना संपही करावयास लावल आणि संघर्षाच्या सर्व साधनांचा वा सोडविण्यासाठी त्यांनी १८६५ मध्ये पु त्यांच्याविषयी आस्था निर्माण केली. स्त्री दास्यतेबरोबराच ते दलितांच् राहात. दलितांना पिण्याच्या पाण्यासाः प्रत्येक समस्येच्या समाधानाची सुरुव आपल्या घरचा हौद दलितांना खुला ? एक पाणवठा' उपक्रम चालू आहे, त्याचं दिसून येतं. एकोणिसाव्या शतकात शि वेळी त्यांचा हा प्रयत्न म्हणजे एक " महात्मा फुले स्वतः समाज सुध होते. अशा कार्यात व्यस्त राहणा-या इ आकाश र
